
Tuy xã hội đã có cái nhìn thoáng hơn về người đồng tính nhưng thực tế hiện nay vẫn còn nhiều rào cản để họ tự tin hòa nhập cộng đồng. Họ đơn độc đấu tranh tìm bình đẳng, phấn đấu để được xã hội công nhận…
Kỳ 1: Đối mặt với sự thật
Tuy xã hội đã có cái nhìn thoáng hơn về người đồng tính nhưng thực tế hiện nay vẫn còn nhiều rào cản để họ tự tin hòa nhập cộng đồng. Họ đơn độc đấu tranh tìm bình đẳng, phấn đấu để được xã hội công nhận…
![]() |
| Hồ Minh Quân (bìa phải) và các bạn cùng lớp trong các hoạt động ngoại khóa. |
Lá thư gửi mẹ
Chúng tôi xin mở đầu bài viết này bằng nội dung lá thư của Trương Lê Uyên Phương (phường Ninh Diêm, thị xã Ninh Hòa) viết cho mẹ mình. Lá thư được viết khi Phương học lớp 10, cũng là lúc Phương tự cô lập mình và phải gồng mình đấu tranh với chính người mẹ thân yêu để được sống đúng với giới tính.
“Hôm nay con viết thư này chỉ muốn gửi đến mẹ lời xin lỗi chân thành nhất. Xin lỗi vì con đã làm mẹ buồn phiền, lo lắng dù con chẳng còn nhỏ dại. Con vốn là đứa con gái thèm được khoác lên mình bộ váy thật đẹp, có một việc làm ổn định trong tương lai và một mái ấm cho riêng mình. Cho đến khi con gặp người đó, mọi thứ trong cuộc sống của con xáo trộn hoàn toàn. Con yêu người đó không phải vì bờ vai vững chãi, cánh tay rắn chắc mà bởi giọng nói ngọt ngào, làn da mềm mại. Con yêu một người con gái mẹ ạ. Đã bao lần con tự đấu tranh với mình: một là sống cuộc đời của con dù ba mẹ có ghét bỏ, hai là từ bỏ chính mình và sống cuộc đời theo mong muốn của mẹ…”.
“Xã hội kỳ thị, bạn bè xa lánh, và con xấu hổ vô cùng vì trở thành đứa con bất hiếu của mẹ. Mẹ từng nói “Hạnh phúc là được sống thật với bản thân mình” và con đang làm điều đó. Nhưng nghiệt ngã thay hạnh phúc của con đang đem lại đau khổ cho mẹ, vậy thì làm sao con có thể hạnh phúc? Con cảm thấy bế tắc vì sự kỳ thị của mọi người, thậm chí họ coi con là đứa bệnh hoạn. Nhưng có lẽ không có gì đau khổ hơn là ngay chính mẹ cũng không chấp nhận chuyện đó. Mẹ nghĩ con hư đốn, thậm chí bệnh hoạn vì con không giống như mọi người. Nhiều lúc con mệt mỏi, muốn được mẹ an ủi chở che, nhưng không thể. Con sinh ra không có quyền lựa chọn giới tính cho mình mẹ ạ…”.
![]() |
| Nhóm LGBT Nha Trang kết hợp với Trung tâm ICS tổ chức sự kiện tuyên truyền kiến thức về người đồng tính ở Nha Trang. |
Từ nhỏ Uyên Phương đã thích mặc quần xà lỏn, cắt tóc ngắn. Lớn lên Uyên không chịu mặc áo dài đến trường như những nữ sinh khác. Dần dần Phương phát hiện mình chỉ thích nữ giới và cuộc sống bắt đầu chao đảo. Xã hội kỳ thị, bạn bè xa lánh, gia đình ngăn cấm… Nhưng bằng những nỗ lực của mình, Phương đã thuyết phục được gia đình để sống đúng với giới tính thật của mình. Năm nay, Phương 21 tuổi, đang là sinh viên (SV) của một trường trung cấp kinh tế ở TP. Nha Trang. Tuy đã thuyết phục được gia đình nhưng Phương cảm nhận được phía trước vẫn còn nhiều chông gai, rào cản.
Đấu tranh để được sống thật
Hồ Minh Quân (20 tuổi, phường Phương Sài, TP. Nha Trang) hiện là SV Trường Đại học Nha Trang). Quân kể: “Năm lớp 10 em thích một bạn nam. Hồi đó, em không biết đồng tính là gì mà chỉ nghĩ đó là bệnh và có thể chữa khỏi. Thật sự lúc đó em rất xấu hổ, giằng xé nội tâm và không dám nói với ai. Khi em mạnh dạn nói rõ tình cảm của mình với người bạn đó thì bị chửi là “đồ khùng, đồ bệnh hoạn”. Tuy nhiên, mọi thái độ, cử chỉ của Quân đều không qua được mắt người mẹ luôn dõi theo con trai mình. Sau khi Quân thi đại học xong, mẹ Quân đã chủ động nói chuyện với con trai. “Mẹ chủ động đặt vấn đề và dồn em phải nói ra sự thật vì mẹ đã nghi ngờ từ lâu. Mẹ buồn lắm nhưng chấp nhận vì mẹ khá am hiểu vấn đề này”, Quân tâm sự.
Khác với Quân, Phạm Long (21 tuổi, SV Trường Đại học Nha Trang) không được gia đình dễ dàng chấp nhận chuyện em là một người đồng tính. Phát hiện mình chỉ thích… đàn ông vào cuối năm lớp 11, Long rơi vào trạng thái khủng hoảng, lo sợ. Nghĩ đó là tội lỗi và sai trái, Long thử chơi với các bạn nữ nhiều hơn, “nhắm mắt” tán đổ một bạn nữ cùng trường nhưng lại không có cảm giác yêu thương. Đau khổ, thất vọng, sợ xã hội kỳ thị, sợ ba mẹ la mắng, Long thu mình lại. Ngoài những giờ lên lớp, Long tự nhốt mình trong phòng riêng với những suy nghĩ về số phận trớ trêu. Rồi một ngày, vô tình mẹ đọc được tin nhắn Long gửi cho bạn trai Long thích. “Mẹ tạo ra nhiều áp lực, la mắng, dọa nạt. Mẹ bắt em “bình thường lại”, nhưng mẹ không hiểu là em đang rất bình thường. Mẹ dọa sẽ nói cho tất cả mọi người biết em là gay nếu em không sửa. Lúc đó hai mẹ con rất căng thẳng và em rơi vào bế tắc, cô đơn”, Long nhớ lại.
“Đến năm lớp 12, em mở cho mẹ xem clip nói về đồng giới nam. Mẹ đã khóc rất nhiều trước khi chấp nhận chuyện này. Khi mẹ quyết định nói cho ba biết toàn bộ sự thật, ba rất buồn, nhưng rồi ba nói: Làm cha ai chẳng thương con. Con thiệt thòi hơn những người bình thường thì ba càng phải thương hơn nữa!”, Long xúc động cho biết.
Khi nào thì nên “come out”
Come out là thuật ngữ của cộng đồng người đồng tính dùng để nói về việc họ công bố với mọi người sự thật về giới tính của mình. Come out đối với người đồng tính là một việc làm không hề dễ dàng do xã hội vẫn còn nhiều kỳ thị, chưa hiểu hết về người đồng tính. Câu hỏi “nên come out vào thời điểm nào” đang được nhiều người đồng tính quan tâm.
Quân chia sẻ, năm thứ nhất đại học, trong môn kỹ năng làm việc nhóm, cô giáo cho các nhóm tự chọn đề tài thảo luận và nhóm của Quân chọn đề tài người đồng tính. Khi buổi thuyết trình diễn ra trước lớp, Quân đã mạnh dạn công bố mình là người đồng tính vào cuối bài thuyết trình của nhóm. “Có bạn thấy bình thường, có bạn thấy ngạc nhiên, có bạn tạo khoảng cách với em. Đó là những phản ứng tất yếu, nhưng em thấy mình khá may mắn vì nhiều bạn cũng đồng cảm, đặc biệt là thầy cô rất tâm lý và thoải mái với vấn đề này”, Quân nói.
| Sân chơi lành mạnh cho người đồng tính Hiện nay, một số bạn đồng tính đã thành lập nhóm LGBT tại Nha Trang. Đây là sân chơi lành mạnh cho cộng đồng những người đồng tính tại Nha Trang, cập nhật những thông tin mới nhất về đồng tính, tổ chức các sự kiện, trao đổi thông tin, giúp các bạn đồng tính hiểu đúng về giới tính của mình. Từ khi ra đời (tháng 8-2013) đến nay, nhóm đã có nhiều hoạt động để tuyên truyền kiến thức cơ bản về giới tính. Mỗi lần tổ chức có gần 100 người đồng giới tham dự. |
Không như Quân, Long chỉ come out trong gia đình và một số bạn bè thân thiết. Trên lớp, Long không phủ nhận mình là người đồng tính nhưng cũng không thừa nhận điều đó. “Với nhận thức của xã hội bây giờ, việc công bố cho mọi người biết mình là đồng tính sẽ gặp nhiều may rủi. Em muốn tập trung cho việc học thật tốt, sau khi đi làm, có công việc ổn định sẽ tính tiếp”, Long chia sẻ. Hồ Anh Khoa (27 tuổi, TP. Nha Trang) cho biết, khoảng 2 năm trở lại đây, khi đã có việc làm ổn định và tự chủ về kinh tế, Khoa mới come out với gia đình về giới tính thật của mình. “Nhiều bạn come out từ hồi cấp 2 hoặc cấp 3, thời điểm đó bạn đang còn phụ thuộc gia đình, ba mẹ cũng chưa tin tưởng, nghĩ mình bồng bột, bốc đồng. Nhiều người phải đau khổ đấu tranh suốt 4 năm trời mới được gia đình chấp nhận” Khoa nói.
Ông Huỳnh Minh Thảo, Giám đốc truyền thông và dịch vụ của Trung tâm ICS (tổ chức thúc đẩy và bảo vệ quyền của người đồng tính, song tính và chuyển giới tại Việt Nam) khuyên: “Nhiều bạn đồng tính ở tuổi mới lớn rất muốn thể hiện mình, được sống đúng với giới tính của mình nên đã come out quyết liệt. Hậu quả là đa số các bạn bị gia đình phản đối. Tôi chỉ muốn nói với các bạn là hãy cố gắng học thật tốt, ra trường có việc làm ổn định, lúc đó hãy come out. Các bạn còn mấy chục năm để sống với giới tính của mình, nên đừng dại dột mà chuốc lấy đau khổ về mình”.
V.K






