Sáng hôm ra tòa ly hôn, người mẹ bỗng phát hiện con gái gần 18 tháng tuổi không còn trong nhà cha đẻ. Hơn nửa năm đã trôi qua kể từ ngày cấp sơ thẩm tuyên ly hôn và giao con cho mẹ, hai mẹ con vẫn chưa được gặp nhau.
Sáng hôm ra tòa ly hôn, người mẹ bỗng phát hiện con gái gần 18 tháng tuổi không còn trong nhà cha đẻ. Hơn nửa năm đã trôi qua kể từ ngày cấp sơ thẩm tuyên ly hôn và giao con cho mẹ, hai mẹ con vẫn chưa được gặp nhau.
“Mất tích” con
Vụ án ly hôn giữa chị Hà Thị Cam Tuyền (sinh năm 1986, trú quận Tân Phú, TP. Hồ Chí Minh) và anh Trương Văn Phước (sinh năm 1985, trú Cam Phước Đông, TP. Cam Ranh) được Tòa án nhân dân (TAND) TP. Cam Ranh xét xử sơ thẩm ngày 18-9-2015 với phán quyết cho chị Tuyền được ly hôn anh Phước; giao cháu Trương Thị Thủy Tiên (sinh ngày 25-3-2014) cho chị Tuyền nuôi; anh Phước có trách nhiệm cấp dưỡng nuôi con 1 triệu đồng/tháng. Nhưng đúng ngày tòa xét xử vụ án, cháu Tiên bỗng “mất tích”.
 |
| Bé Tiên hồi còn bên mẹ dịp Tết 2014 |
Chị Tuyền cho biết, anh chị kết hôn năm 2009 tại thị trấn Tân Minh (huyện Hàm Tân, tỉnh Bình Thuận). Bỏ nghề làm tóc ở TP. Hồ Chí Minh, chị Tuyền theo chồng về Cam Ranh. Sau khi chị sinh con và cháu bé bị suy dinh dưỡng nặng, anh chưa hề cùng chị đưa con đi khám bệnh. Lấy lý do công việc, có khi anh nhậu tới 1 - 2 giờ sáng, thậm chí còn đánh chị. Lương khá cao nhưng mỗi tháng anh đưa cho chị 1 triệu đồng và đều lấy dần lại. Gia đình chồng cũng tỏ ra xem thường nghề của chị. Lo con sẽ phát triển không tốt về tinh thần, chị nộp đơn xin ly hôn và tạm thời ở một mình nuôi con.
Ngày 18-8-2015, chị Tuyền bế con về nhà chồng để tới dự phiên tòa, nhưng bị hoãn. Hai mẹ con ngủ lại nhà bà nội và cha đẻ cháu. Sáng hôm sau, chị Tuyền bỗng phát hiện con gái biến mất! Chị hỏi mẹ chồng thì bà không trả lời, bỏ đi. Chị gọi cho chồng nhiều cuộc nhưng anh không bắt máy, cũng không về. Chị đã đi ở nhờ để tiếp tục tìm con. Ngày diễn ra phiên tòa sơ thẩm (18-9-2015), chồng chị vẫn không đến dù được triệu tập hợp lệ lần thứ hai. Sau phiên xử vắng mặt bị đơn theo quy định, anh Phước mới xuất hiện, kháng cáo đòi nuôi con.
Ai phải thi hành án?
Tại phiên tòa phúc thẩm ngày 8-12-2015, anh Phước trình bày, chị Tuyền không có công việc hay nhà cửa ổn định, còn anh thu nhập 10 triệu đồng/tháng, tuy thường đi làm xa dài ngày nhưng anh đang giao con cho bà nội nuôi. Chị Tuyền cũng cho rằng có thể nuôi con với thu nhập 6 triệu đồng/tháng, hơn nữa, con chị còn đang bú mẹ và từ ngày 19-6-2015, cháu phải điều trị suy dinh dưỡng ở Bệnh viện Nhi đồng 2 (TP. Hồ Chí Minh). Tại tòa, anh Phước khẳng định, cháu Tiên không mất tích mà đang ở với anh và được bà nội chăm sóc tốt. Nhận định cháu Tiên mới 21 tháng tuổi, cần sự chăm sóc của mẹ, chị Tuyền đủ điều kiện kinh tế để đảm bảo sự phát triển về thể chất và tinh thần cho cháu; cha đang đi làm xa, không thể đảm bảo cuộc sống của con gái, cháu đang được bà nội nuôi, do đó tòa không chấp nhận kháng cáo, giao chị Tuyền tiếp tục nuôi dưỡng cháu Tiên.
Ngày 12-1-2016, chị Tuyền nộp đơn yêu cầu thi hành án tới Chi cục Thi hành án dân sự (THADS) TP. Cam Ranh. 3 ngày sau, chị nhận được văn bản từ chối nhận đơn của cơ quan này với lý do: nội dung tuyên trong bản án không xác định được đối tượng phải thi hành án cụ thể. Chị Tuyền tiếp tục gửi đơn khiếu nại lên Cục THADS tỉnh.
Ông Nguyễn Văn Phước - Chánh án TAND tỉnh Khánh Hòa cho biết, đối với việc giải quyết nuôi con chung trong các vụ án hôn nhân gia đình, pháp luật quy định nghĩa vụ nuôi con thuộc về cha, mẹ đẻ. Do đó, khi tòa tuyên giao con cho cha hoặc mẹ nuôi dưỡng, mặc nhiên hiểu người có nghĩa vụ phải thi hành là bên còn lại. Việc bên này đang giao con cho ai quản lý, chăm sóc chỉ là thỏa thuận riêng, không làm thay đổi nghĩa vụ nuôi con của cha, mẹ.
Ông Nguyễn Hữu Anh - Phó Cục trưởng Cục THADS tỉnh cho biết, vụ án này vướng mắc bởi Khoản 4 Điều 7 Nghị định số 62 của Chính phủ ngày 18-7-2015 quy định: Cơ quan THADS từ chối yêu cầu thi hành án… trong trường hợp bản án, quyết định không xác định cụ thể người phải thi hành án và nghĩa vụ phải thi hành. Sau khi nhận được đơn của chị Tuyền và công văn xin ý kiến của Chi cục THADS TP. Cam Ranh, ngày 9-3-2016, Cục THADS tỉnh đã gửi văn bản lên Tổng cục THADS xin ý kiến chỉ đạo. Trên cơ sở công văn hướng dẫn của Tổng cục THADS, ngày 21-4, Cục THADS tỉnh đã gửi công văn cho Chi cục THADS TP. Cam Ranh cùng tất cả các phòng và chi cục để thống nhất chỉ đạo trong những vụ việc tương tự sẽ phát sinh. Theo đó, cơ quan THADS cần yêu cầu tòa giải thích hoặc hướng dẫn đương sự yêu cầu tòa án giải thích để có cơ sở tổ chức thi hành án đúng quy định. Bà Nguyễn Thị Thùy Trang - Chi cục trưởng Chi cục THADS TP. Cam Ranh cho biết, sau khi nhận được công văn của cục, chi cục sẽ triển khai thực hiện theo hướng dẫn. Về phía chị Tuyền, chi cục sẽ gửi văn bản hướng dẫn.
Đối với hành vi không chấp hành bản án, lãnh đạo TAND tỉnh và Cục THADS tỉnh đều cho rằng, tùy mức độ, có thể xử lý hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.
N.V
