Từ những hòn đá ruby, sapphire, thạch anh… vốn dĩ thô kệch, qua bàn tay tài hoa, khéo léo của những nghệ nhân, chúng đã trở thành những tác phẩm long lanh, giá trị. Ẩn chứa bên trong tác phẩm ấy là sức sống diệu kỳ, tựa hình núi sông, linh khí của đất trời...
Từ những hòn đá ruby, sapphire, thạch anh… vốn dĩ thô kệch, qua bàn tay tài hoa, khéo léo của những nghệ nhân, chúng đã trở thành những tác phẩm long lanh, giá trị. Ẩn chứa bên trong tác phẩm ấy là sức sống diệu kỳ, tựa hình núi sông, linh khí của đất trời...
. Thổi hồn vào đá
Chúng tôi ghé thăm cơ sở chế tác đá quý của anh Tạ Đình Trung (phường Phước Long, TP. Nha Trang) đúng lúc anh đang tập trung chế tác đá. Anh ra dấu cho chúng tôi cứ tự nhiên trong lúc chờ anh. Ngắm dàn đá quý mà anh trưng bày cẩn thận trong chiếc tủ gương, nhìn những viên đá long lanh, sáng bóng, chẳng ai có thể nghĩ chúng từng là những viên đá bình thường, xù xì, thô ráp. Để lột xác thành những món trang sức giá trị, chúng phải được những bàn tay nghệ nhân mài giũa, đẽo gọt dưới con mắt thẩm mỹ nhưng vẫn giữ nguyên bản tự nhiên, không pha tạp, chắp nối.
Khách hàng chọn mua đá quý trang sức.
Sau khi hoàn thành công đoạn cần sự tập trung cao độ, anh Trung vui vẻ tiếp chuyện chúng tôi. Anh kể, ở Khánh Hòa, bây giờ không có mỏ đá quý nào. Nguồn đá mà anh chế tác đều có nguồn gốc ở các tỉnh: Yên Bái, Nghệ An, Gia Lai, Đắk Lắk hoặc nhập khẩu từ Thái Lan, Nam Phi… Nghề chế tác đá quý có sức hấp dẫn bởi cái cảm giác biến đổi một viên đá có giá trị từ mức bình thường sang mức đẳng cấp là điều gì đó rất đặc biệt. Để thành công với nghề, nghệ nhân chế tác đá phải có hiểu biết sâu về đá và quan trọng phải có mắt thẩm mỹ. Bởi lẽ, không phải viên đá nào khai thác từ trong lòng đất lên cũng tự nó đã có hình, có khối hay mang giá trị nghệ thuật mà phải qua bàn tay, khối óc của người nghệ nhân. “Sau khi được rửa sạch, đá sẽ lộ ra vân tự nhiên. Việc định hình và làm nổi những vân đá ấy lên là khâu quan trọng, vân đá càng nổi rõ thì đá càng đẹp. Điều đó đòi hỏi mắt thẩm mỹ của người nghệ nhân, sau đó mới đến tay nghề. Người xưa có câu “ngọc càng mài càng sáng”, các nghệ nhân sẽ mài đá tạo hình. Công đoạn này cần sự tinh tế về mỹ thuật, nghệ thuật và sự tỉ mỉ, tập trung. Quá trình này phải căn cứ vào thuyết phong thủy, sở thích, quan niệm của con người, đá sẽ được chế tác thành những sản phẩm phù hợp”, anh Trung chia sẻ.
Tác phẩm đá quý sau khi được các nghệ nhân chế tác hoàn chỉnh.
Sau khi được tạo hình, đá sẽ được đánh bóng sao cho phô diễn hết vẻ đẹp tiềm ẩn bên trong. Khi nào các vân đá nổi lên, màu đá được đậm nét, bề mặt bóng loáng và ánh sáng trải đều toàn bộ thì đá mới được coi là đẹp, giá trị.
. Thêm vui cho đời
Đá quý ngày nay được các nghệ nhân chế tác với nhiều mẫu mã phong phú, đa dạng, sắc sảo như: Tượng Phật, 12 con giáp… Bên cạnh đó, các nghệ nhân còn khéo léo kết hợp đá quý với vàng, bạc để tạo ra những sản phẩm trang sức lộng lẫy, sang trọng, giá trị như: vòng đeo tay, dây chuyền, mặt dây, hoa tai, nhẫn, lắc… Theo nhiều người, đá quý không chỉ làm đẹp mà còn mang tính phong thủy. Do vậy, ngày nay, khá nhiều người luôn nghĩ và cố tìm cho mình những viên đá quý hợp vận mệnh, với niềm tin sẽ đem lại sức khỏe, may mắn, thành đạt. Cũng vì thế, các sản phẩm đá quý trang sức ra đời với nhiều loại mẫu mã đẹp mắt. Anh Trần Tuấn Anh (TP. Nha Trang) - một người đam mê và đang sở hữu nhiều sản phẩm đá quý chia sẻ: “Với tôi, đá quý không chỉ là đồ trang sức tuyệt đẹp mà nó còn mang tinh hoa nhật nguyệt, linh khí của trời đất. Vì vậy, khi đeo đá quý trên người đúng cách nó sẽ giúp cơ thể cân bằng khí huyết, giúp an thần, ngủ ngon và phòng tránh được nhiều điều xấu”.
Công đoạn mài đá quý.
Theo bà Tạ Mẫn - Giám đốc Công ty Cổ phần Đá quý Phú Khang (phường Phước Hải, TP. Nha Trang), đá quý là món quà tuyệt vời mà thiên nhiên đã ban tặng cho con người. Đá hình thành từ hàng triệu triệu năm trước ở các vùng chịu tác động của núi lửa, chôn chặt trong lòng đất dưới áp suất và nhiệt độ rất lớn. Do đó, chúng hấp thụ, kết tinh nhiều năng lượng. Sử dụng đá quý đúng cách sẽ đem lại nhiều lợi ích về sức khỏe, may mắn cho con người...
Đối với ông Lê Văn Hùng (xã Vĩnh Trung, TP. Nha Trang), những viên đá quý là đồ trang trí tuyệt vời. Trong phòng khách và phòng làm việc của ông trưng bày hàng trăm viên đá quý được chế tác đủ hình dáng rất đẹp mắt. Điều này khiến không gian trong nhà ông trở nên cực kỳ đặc biệt. “Tôi chơi đá như một thú vui, một gu văn hóa. Hàng ngày, nhìn những viên đá xinh xinh, long lanh, tôi cảm thấy rất thư giãn, yêu đời”, ông Hùng chia sẻ.
Dù quan niệm thế nào về đá quý thì nó cũng có những giá trị tích cực đối với đời sống con người. Với tôi, ngắm quá trình các nghệ nhân chế tác viên đá xù xì thành những sản phẩm lấp lánh quả thật là điều kỳ diệu. Họ đã thực sự khéo léo thổi hồn vào đá để góp phần tôn thêm vẻ đẹp cho đời.
