Tuy lãnh đạo tỉnh Khánh Hòa đã quan tâm chỉ đạo, cơ quan chức năng có nhiều nỗ lực, nhưng trong thực tế, việc quản lý thuế tài nguyên vẫn còn nhiều khó khăn, bất cập.
Tuy lãnh đạo tỉnh Khánh Hòa đã quan tâm chỉ đạo, cơ quan chức năng có nhiều nỗ lực, nhưng trong thực tế, việc quản lý thuế tài nguyên vẫn còn nhiều khó khăn, bất cập.
Tăng cường quản lý
Để góp phần quản lý tốt nguồn tài nguyên khoáng sản và chống thất thu, ngày 12-4, UBND tỉnh đã ban hành Chỉ thị 10 về việc quản lý thuế đối với hoạt động khai thác khoáng sản và xây dựng trên địa bàn tỉnh. Theo đó, UBND tỉnh yêu cầu, các tổ chức, cá nhân khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh (kể cả các doanh nghiệp - DN ngoài tỉnh) khi được cấp phép khai thác khoáng sản phải đăng ký kê khai và nộp các khoản thuế, phí theo đúng quy định của pháp luật. Bên cạnh đó, nghiêm cấm các tổ chức, cá nhân mua, bán khoáng sản do khai thác trái phép mà có…
 |
| Khai thác đất tại huyện Diên Khánh |
Ông Nguyễn Xuân Dũng - Cục trưởng Cục Thuế tỉnh nhìn nhận, từ khi có Chỉ thị 10 của UBND tỉnh, các cấp, ngành, nhất là chính quyền địa phương đã tăng cường chỉ đạo, phối hợp kiểm tra, đôn đốc tích cực hơn trong hoạt động khai thác tài nguyên, khoáng sản. 10 tháng qua, toàn ngành Thuế tỉnh thu hơn 95,4 tỷ đồng thuế tài nguyên. Trong đó, thuế tài nguyên đối với nước thủy điện hơn 9 tỷ đồng; thuế tài nguyên đối với khai thác đất, đá, cát, sỏi… hơn 58 tỷ đồng.
Thời gian qua, Cục Thuế tỉnh đã chỉ đạo các phòng chức năng, chi cục thuế tổ chức tuyên truyền đến tổ chức, cá nhân kinh doanh liên quan đến lĩnh vực tài nguyên khoáng sản; tăng cường thanh tra, kiểm tra chống thất thu thuế và đạt một số kết quả. Ông Hồ Hoàng Lang - Chi cục trưởng Chi cục Thuế thị xã Ninh Hòa cho biết: “Hiện nay, trên địa bàn thị xã có 16 DN thuộc chi cục thuế quản lý có hoạt động khai thác tài nguyên khoáng sản. 10 tháng qua, các DN đã kê khai và nộp ngân sách hơn 9,4 tỷ đồng”. Trong khi đó, năm 2016, Chi cục Thuế TP. Nha Trang quản lý 11 DN khai thác khoáng sản; tính đến tháng 10-2016, tổng thuế tài nguyên đã nộp hơn 2,18 tỷ đồng...
Những khó khăn, bất cập
Theo ông Nguyễn Xuân Dũng, đối với tài nguyên nước, các đơn vị chấp hành khai thuế tốt. Riêng lĩnh vực khai thác đất, đá, cát, sỏi… còn thất thu lớn. Trên thực tế, có không ít khách hàng mua đất, đá của các DN không cần hóa đơn. Mặt khác, do các DN thực hiện cơ chế tự khai tự nộp, cơ quan Thuế chưa có đầy đủ căn cứ để xác định tính đúng đắn giữa sản lượng tài nguyên khoáng sản DN thực tế khai thác và sản lượng DN đã kê khai thuế…
Bên cạnh đó, đến nay, do Bộ Tài chính chưa ban hành mẫu bảng kê để DN thực hiện kê khai và nộp cùng tờ khai quyết toán thuế tài nguyên nên việc thực hiện cơ chế phối hợp giữa cơ quan Thuế và Tài nguyên - Môi trường trong quản lý hoạt động khai thác tài nguyên gặp khó. Ông Hồ Hoàng Lang cho biết: “Thời gian qua, Chi cục Thuế thị xã Ninh Hòa thường xuyên tham mưu UBND thị xã chỉ đạo thành lập đoàn kiểm tra liên ngành để kiểm tra việc chấp hành các quy định pháp luật về khai thác tài nguyên của các DN. Tuy nhiên, qua kiểm tra, việc xác định sản lượng tài nguyên thực tế DN đã khai thác còn nhiều hạn chế. Một bất cập khác là việc quy định về nơi kê khai, nộp thuế tài nguyên và phí bảo vệ môi trường, cũng như phân cấp ngân sách đối với số thu từ 2 khoản thuế, phí này như hiện nay chưa động viên chính quyền địa phương nơi có tài nguyên khai thác nâng cao hiệu quả trong kiểm tra, giám sát hoạt động khai thác khoáng sản”.
Theo ông Nguyễn Ngọc Thanh - Phó Chi cục trưởng Chi cục Thuế TP. Nha Trang, tình trạng khai thác khoáng sản trái phép vẫn còn diễn ra ở một số nơi, nhất là khai thác cát xây dựng, đất san lấp... làm thất thoát tài nguyên, gây thất thu ngân sách; một số đơn vị khai thác khoáng sản ngoài chỉ giới được cấp phép; một số DN chấp hành chưa nghiêm các quy định hiện hành về giám sát môi trường định kỳ, quy trình quy phạm khai thác. Mặt khác, hiện nay, công tác tổ chức, quản lý chưa được triển khai và thực hiện đồng bộ đến xã, phường...
Trước thực trạng trên, cơ quan thuế kiến nghị Bộ Tài chính xem xét sửa đổi, bổ sung quy định về nơi kê khai, nộp thuế tài nguyên và phí bảo vệ môi trường là tại chi cục thuế nơi có tài nguyên khai thác. Đồng thời, điều chỉnh tỷ lệ phân cấp ngân sách đối với khoản thu từ thuế tài nguyên và phí bảo vệ môi trường theo hướng ngân sách địa phương nơi có khoáng sản khai thác được thụ hưởng nhiều hơn nhằm góp phần tái tạo môi trường ở địa phương. Bên cạnh đó, cấp có thẩm quyền cần ban hành quy chế phối hợp quản lý khai thác tài nguyên giữa các cơ quan quản lý Nhà nước và cơ quan Thuế từ Trung ương đến địa phương cũng như các cấp, ngành liên quan...
Điều quan trọng, các cơ quan chức năng cần thường xuyên tổ chức các đoàn kiểm tra liên ngành để kiểm tra, xử lý nghiêm tổ chức, cá nhân khai thác khoáng sản trái phép; ngăn chặn việc buôn bán, vận chuyển, tiêu thụ khoáng sản không có hóa đơn, chứng từ hợp lệ. Song song đó, UBND các xã, phường, thị trấn cần thực hiện nghiêm những biện pháp bảo vệ khoáng sản chưa khai thác trên địa bàn, đặc biệt ở khu vực giáp ranh giữa các xã, huyện...
KIM THAO
