Kiểm tra doanh nghiệp nợ bảo hiểm xã hội: Phát hiện nhiều vi phạm

Bảo hiểm xã hội tỉnh Khánh Hòa và các ngành chức năng vừa kiểm tra đột xuất một số doanh nghiệp nợ bảo hiểm xã hội từ 6 tháng trở lên. Qua kiểm tra, đoàn đã phát hiện nhiều vi phạm trong thực hiện các quy định pháp luật, gây ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động.

Bảo hiểm xã hội (BHXH) tỉnh Khánh Hòa và các ngành chức năng vừa kiểm tra đột xuất một số doanh nghiệp (DN) nợ BHXH từ 6 tháng trở lên. Qua kiểm tra, đoàn đã phát hiện nhiều vi phạm trong thực hiện các quy định pháp luật, gây ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động (NLĐ).

Nhiều vi phạm

Chi nhánh Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển Cát Trắng tại Nha Trang nợ hơn 1,9 tỷ đồng BHXH từ tháng 5-2015 đến nay khiến cho 119 NLĐ chưa được giải quyết chế độ. Qua kiểm tra, các ngành chức năng còn phát hiện đơn vị chưa xây dựng thang lương, bảng lương theo quy định của pháp luật; phần lớn NLĐ được công ty trả tiền lương ở mức 2,7 triệu đồng/tháng nhằm tránh né việc đóng BHXH. Đặc biệt, theo quy định, NLĐ đã qua đào tạo nghề thì áp dụng mức đóng BHXH phải cao hơn ít nhất 7% so với mức lương tối thiểu vùng. Tuy nhiên, công ty có 104 NLĐ đã qua đào tạo nghề, nhưng chỉ đóng BHXH bằng với mức lương tối thiểu vùng, điều này gây thiệt thòi cho NLĐ. Ông Hoàng Văn Hiển - Phó Giám đốc Chi nhánh Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển Cát Trắng tại Nha Trang lý giải: “Hiện nay, đơn vị đang rơi vào khó khăn trong kinh doanh nên dẫn đến nợ BHXH, nợ thuế đất, nợ ngân hàng. Chúng tôi đã có văn bản giải trình với các ngành chức năng, mong muốn được tạo điều kiện cho đơn vị phục hồi sản xuất kinh doanh để trả nợ dần. Chúng tôi cam kết sẽ trả 10,5% thu từ lương của NLĐ, còn 22% của DN cùng với khoản lãi chậm đóng, trả dần từ tháng 1-2017”.

Bảo hiểm xã hội tỉnh kiểm tra tại Chi nhánh Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển Cát Trắng tại Nha Trang

Công ty TNHH Vật liệu và Xây dựng Hố Sâu (xã Vạn Thạnh, huyện Vạn Ninh) chỉ có 30 NLĐ, nhưng đang nợ gần 200 triệu đồng tiền BHXH. Bên cạnh đó, đơn vị này cũng chưa xây dựng thang bảng lương theo quy định của pháp luật; 3 công nhân đã qua đào tạo nghề nhưng chỉ được đơn vị thực hiện đóng BHXH bằng với mức lương tối thiểu vùng. Những lao động làm công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm chưa được hưởng chế độ phụ cấp; một số lao động đã ký hợp đồng lao động nhưng lại chưa đóng các chế độ bảo hiểm, khiến NLĐ bị thiệt thòi, nhất là không có thẻ bảo hiểm y tế. Ông Lê Văn Thọ - Giám đốc công ty cho biết, biết nợ BHXH sẽ ảnh hưởng đến quyền lợi NLĐ, nhưng vì đơn vị rơi vào khó khăn nên đành phải nợ. Đơn vị cam kết trong tháng 11 sẽ trả 50%, số còn lại sẽ trả trong tháng 12.  

Công ty Cổ phần Sông Đà Nha Trang (phường Vĩnh Hải, Nha Trang) được xem là đơn vị ăn nên làm ra nhưng cũng nợ hơn 1,8 tỷ đồng BHXH của 70 NLĐ từ tháng 6-2015 đến nay. Sau khi kiểm tra, đơn vị này đã cam kết từ tháng 11 trở đi mỗi tháng sẽ đóng 200 triệu đồng tiền nợ BHXH…   

Theo thống kê của BHXH tỉnh, toàn tỉnh có hơn 1.300 DN nợ BHXH từ 1 tháng trở lên với số tiền hơn 101 tỷ đồng. Trong đó, có hơn 300 DN nợ từ 6 tháng trở lên với số tiền hơn 60 tỷ đồng. Đa số những DN nợ BHXH kéo dài thường xuyên bị nhắc nhở nhưng họ vẫn cố tình nợ. Ngay cả khi mức lãi chậm đóng tăng gấp đôi so với trước đây, các DN vẫn chấp nhận nợ. Có những đơn vị ăn nên làm ra, chỉ đến khi bị thanh tra, kiểm tra, xử phạt thì mới chịu cam kết trả nhỏ giọt.     

Phối hợp khởi kiện doanh nghiệp chây ì

Ông Dương Văn Hào - Giám đốc BHXH tỉnh cho biết, DN nợ BHXH kéo dài thì NLĐ bị thiệt thòi, bởi không thể chốt sổ bảo hiểm để hưởng các chế độ: ốm đau, thai sản, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, hưu trí, tai nạn lao động… Không những vậy, tình trạng nợ BHXH kéo dài sẽ làm cho quỹ BHXH mất cân đối giữa thu và chi. Do đó, thực hiện quy định của Luật BHXH, đồng thời góp phần bảo vệ quyền lợi cho NLĐ, vừa qua, Liên đoàn Lao động tỉnh đã tổ chức ký kết quy chế phối hợp với BHXH tỉnh, Tòa án nhân dân tỉnh, Cục Thi hành án dân sự tỉnh, Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh về việc khởi kiện, giải quyết các vụ án dân sự trong tranh chấp lao động cá nhân, tập thể. Theo đó, BHXH tỉnh sẽ cung cấp cho tổ chức công đoàn về số liệu, thủ tục lập hồ sơ khởi kiện cũng như quy trình khởi kiện, thi hành án, nhằm thu hồi nợ BHXH, y tế, thất nghiệp để giải quyết kịp thời quyền lợi chính đáng cho NLĐ.

Ông Nguyễn Hòa - Chủ tịch Liên đoàn Lao động tỉnh cho biết, bảo vệ quyền lợi hợp pháp chính đáng của NLĐ là trách nhiệm của công đoàn. Do đó, công đoàn sẽ cùng với các đơn vị đã ký kết quy chế phối hợp thực hiện các bước khởi kiện những DN có nhiều vi phạm pháp luật lao động, làm ảnh hưởng không nhỏ đến quyền lợi của NLĐ, nhất là nợ BHXH kéo dài.

Bên cạnh đó, BHXH tỉnh cũng đưa ra nhiều giải pháp nhằm thu hồi nợ như: đẩy mạnh tuyên truyền, vận động, đồng thời đăng tải công khai những DN nợ bảo hiểm trên các phương tiện thông tin đại chúng; tập trung xác định nguyên nhân nợ, lập biên bản và yêu cầu đơn vị trả nợ; đề nghị thanh tra lao động và lập tổ liên ngành đến tận đơn vị để thu nợ, xử lý nghiêm những đơn vị cố tình nợ đọng. Ngoài ra, với chức năng thanh tra mà BHXH mới được trao quyền, đơn vị này sẽ tăng cường thanh tra, xử phạt nghiêm đối với những DN nợ bảo hiểm kéo dài. Đồng thời, áp dụng biện pháp buộc trích nộp tiền từ tài khoản của người sử dụng lao động vào quỹ BHXH theo quy định của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội…

PHÚ VINH