Quản lý thuế đối với hoạt động cho thuê nhà: Cần tháo gỡ khó khăn

Hộ cho thuê tài sản không khai thuế, có kê khai nhưng doanh số kê khai thấp hơn giá thực tế cho thuê, hoặc cho thuê nhưng núp dưới danh nghĩa cho mượn nhà… vẫn diễn ra trong thực tế. Điều này đã và đang khiến cho công tác quản lý thu và chống thất thu thuế gặp nhiều khó khăn.

Hộ cho thuê tài sản không khai thuế, có kê khai nhưng doanh số kê khai thấp hơn giá thực tế cho thuê, hoặc cho thuê nhưng núp dưới danh nghĩa cho mượn nhà… vẫn diễn ra trong thực tế. Điều này đã và đang khiến cho công tác quản lý thu và chống thất thu thuế gặp nhiều khó khăn.

Còn nhiều khó khăn

Tại TP. Nha Trang, số lượng hộ kinh doanh cho thuê nhà nhiều, nhưng tập trung vào cá nhân có nhà nhàn rỗi hoặc tận dụng diện tích dư thừa để cho thuê nên thường có doanh thu thấp (100 triệu đồng/năm trở xuống) không phải nộp thuế giá trị gia tăng và thu nhập cá nhân theo quy định. Song, điều đáng nói, không ít hộ cho thuê nhà thuộc diện phải nộp thuế lại thường tìm cách “né” thuế.

Hướng dẫn chính sách thuế cho người nộp thuế

Bà Phạm Thị Vân Hải - Phó Chi cục trưởng Chi cục Thuế TP. Nha Trang cho biết, thời gian qua, công tác chống thất thu thuế đối với hoạt động cho thuê nhà gặp nhiều khó khăn; tình trạng gian lận, trốn thuế trong hoạt động kinh doanh, dịch vụ cho thuê tài sản khá phức tạp. Một số hộ kinh doanh cho thuê nhà thường không ở địa phương hoặc ở các tỉnh khác, chủ yếu rơi vào trường hợp cho thuê nguyên căn hộ (căn nhà) và thường có thời hạn dài trên một năm. Do đó, việc yêu cầu thực hiện kê khai nộp thuế không được thuận lợi. Thông thường, người cho thuê nhà đều ký hợp đồng theo hướng yêu cầu người thuê nộp thuế thay nên người cho thuê không quan tâm đến việc kê khai nộp thuế. Mặt khác, công tác quản lý giá trong lĩnh vực này tương đối khó khăn vì thường có sự liên kết trong việc thỏa thuận giá cho thuê theo chiều hướng giảm, không đúng với giá cho thuê.

Cùng với đó, việc cho thuê nhưng núp dưới danh nghĩa cho mượn nhà vẫn còn xảy ra nên rất khó khăn trong quản lý thuế. Đối với những trường hợp tận dụng một vài phòng cho sinh viên, công nhân thuê ở, cơ quan thuế khó phát hiện để thu vì thường ẩn, lẫn trong dân, nên phải nhờ sự giúp đỡ từ UBND xã, phường, công an khu vực…

Cần tháo gỡ để tăng nguồn thu   

Trước thực trạng trên, Chi cục Thuế TP. Nha Trang đã nỗ lực triển khai nhiều giải pháp nhằm chống thất thu thuế đối với hoạt động cho thuê tài sản. Cụ thể, cơ quan thuế phối hợp với UBND xã, phường thông qua các tổ dân phố thực hiện tuyên truyền, hướng dẫn cụ thể nội dung về kê khai thuế đến từng hộ, cá nhân kinh doanh cho thuê nhà, mặt bằng, nhà trọ theo danh sách đăng ký lưu trú của công an phường cung cấp. Đồng thời, quản lý chặt trường hợp cho thuê nhà thông qua việc kiểm tra đăng ký lưu trú của công an phường đối với các hộ cho thuê nhà nhưng không thực hiện đăng ký lưu trú. Hàng tháng, chi cục thuế căn cứ danh sách được cấp phép hoạt động cho thuê tài sản do UBND TP. Nha Trang cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh để quản lý thuế kịp thời. Bên cạnh đó, phối hợp với các đơn vị có hoạt động công chứng để được cung cấp thông tin liên quan đến hoạt động cho thuê tài sản để đưa vào diện quản lý thu.  

Song song đó, chi cục thuế thực hiện chống thất thu thuế cho thuê tài sản thông qua việc công khai thông tin về giá cho thuê tài sản trên địa bàn xã, phường; niêm yết công khai doanh thu cho thuê nhà tại tổ, thôn, đội thuế và UBND xã, phường. Qua đó, tiếp nhận được các thông tin phản hồi để làm cơ sở đấu tranh với hộ kinh doanh khai thuế không trung thực hoặc trốn thuế. Ngoài ra, hàng tháng, tập hợp danh sách tất cả các doanh nghiệp có phát sinh hợp đồng thuê nhà của các hộ, cá nhân trên địa bàn TP. Nha Trang chuyển cho từng xã, phường phối hợp thu thuế. Nhờ vậy, công tác quản lý thuế đối với hoạt động cho thuê nhà trên địa bàn TP. Nha Trang đạt kết quả đáng khích lệ. Năm 2015, số thuế thu được đối với hoạt động cho thuê nhà hơn 7,3 tỷ đồng/808 hộ. 4 tháng đầu năm 2016, số thuế thu được trong lĩnh vực này là 3,68 tỷ đồng/417 hộ.  

Để công tác quản lý thu thuế đối với hoạt động cho thuê tài sản đạt hiệu quả, đảm bảo công bằng giữa các hộ kinh doanh, Chi cục Thuế TP. Nha Trang kiến nghị UBND tỉnh ban hành khung giá cho thuê phù hợp với thực tế để áp dụng trong việc quản lý giá cho thuê nhà. Trong khi đó, theo ông Nguyễn Xuân Dũng - Cục trưởng Cục Thuế tỉnh, để tránh thất thu thuế trong hoạt động cho thuê nhà, ngoài sự nỗ lực của cơ quan thuế, Cục Thuế tỉnh kiến nghị UBND tỉnh chỉ đạo các ngành liên quan họp bàn biện pháp quản lý về giá cho phù hợp.

Hy vọng, với những giải pháp thiết thực của cơ quan thuế, cùng sự quan tâm chỉ đạo của lãnh đạo tỉnh, thời gian tới, công tác quản lý thuế đối với hoạt động cho thuê nhà sẽ đi vào nề nếp, góp phần tăng thu ngân sách Nhà nước.

KIM THAO