Ứng phó với hạn hán vụ Hè Thu

Tuy vụ Đông Xuân 2014 - 2015 chưa kết thúc nhưng trước tình hình hạn hán kéo dài, nhiều địa phương đang lên phương án đối phó với tình trạng thiếu nước sản xuất vụ Hè Thu.

Khánh Sơn bị thiệt hại do nắng hạn

5.359 ha bị ảnh hưởng

Theo báo cáo của Chi cục Thủy lợi, tính đến ngày 10-4, toàn tỉnh có 5.359ha cây trồng, trong đó có 4.025ha lúa Đông Xuân bị ảnh hưởng hạn hán. Hiện nay, 2.942ha lúa (Ninh Hòa 741ha, Cam Lâm 944ha, Cam Ranh 591ha, Diên Khánh 666ha) đang được các công ty quản lý khai thác các công trình thủy lợi tích cực bơm tưới chống hạn. Diện tích lúa đã ngừng sản xuất và bị mất trắng là 981ha (133ha lúa mất trắng ở huyện Cam Lâm và Khánh Vĩnh; 848ha lúa bị ngừng sản xuất ở Ninh Hòa, Diên Khánh, Cam Ranh, Khánh Vĩnh). Tại huyện miền núi Khánh Sơn, 102ha lúa nước đang bị thiếu nước tưới và có khả năng thiệt hại.

Tuy không chịu thiệt hại nặng như cây lúa nhưng hạn hán cũng ảnh hưởng đến năng suất, quá trình sinh trưởng của nhiều loại cây trồng khác. Đến nay, toàn tỉnh có 1.334ha cây trồng bị ảnh hưởng bởi hạn hán, trong đó bắp 770ha, mì 8ha, mía 107ha, cây ăn quả 145ha, tiêu, cà phê 264ha. So với thời điểm này tháng trước, diện tích cây trồng bị ảnh hưởng, có khả năng thiệt hại và mất trắng do hạn hán tăng đáng kể. Bên cạnh khó khăn về nguồn nước sản xuất, nhiều hộ dân ở Khánh Vĩnh, Khánh Sơn còn đối mặt với vấn đề thiếu nước sinh hoạt.

Phương án chống hạn vụ Hè Thu

Tuy còn hơn một tháng nữa mới kết thúc vụ lúa Đông Xuân 2014 - 2015 nhưng hiện nay nhiều địa phương đã lên phương án sản xuất, điều tiết nước cho sản xuất lúa vụ Hè Thu.

Huyện Diên Khánh dự kiến sản xuất khoảng 4.003ha lúa và các cây trồng khác. Huyện xác định một số khu vực thường xuyên chịu ảnh hưởng của nắng nóng, hạn hán như: Khu vực hồ Am Chúa, Cây Sung, Láng Nhớt, một phần hồ Suối Dầu (xã Diên An, Diên Toàn), khu vực Hợp tác xã Diên Lâm 1, 2; khu vực sử dụng nước của hồ Đồng Mộc xã Diên Xuân… để lên phương án chống hạn. Ông Lại Văn Tài - Phó trưởng Phòng Kinh tế huyện Diên Khánh cho biết: “Huyện đã xây dựng 2 trường hợp xảy ra. Đó là khi thời tiết có mưa bổ sung, các hồ chứa nước trên địa bàn vẫn đáp ứng được yêu cầu cấp nước thì diện tích sản xuất khoảng 3.956ha, diện tích phải bỏ vụ là 48ha. Trường hợp thời tiết không có mưa, các hồ chứa nước trên địa bàn không có khả năng cấp nước, diện tích có thể sản xuất là 2.329ha, diện tích phải bỏ vụ là 1.672ha. Tổng kinh phí để chống hạn khoảng 5,3 tỷ đồng”.

Là địa phương đang chịu nhiều thiệt hại do hạn hán, huyện Khánh Vĩnh cũng đã xây dựng phương án chống hạn cho vụ Hè Thu sắp tới. Theo kế hoạch, huyện sẽ tiến hành sản xuất 404,3ha lúa, 700ha bắp, 410ha rau đậu các loại. Nếu vẫn còn hạn hán như hiện nay thì huyện chỉ sản xuất 100ha lúa nước, 205,8ha lúa sẽ ngừng sản xuất, 98,5ha phải chuyển đổi cây trồng. Nếu nắng nóng kéo dài, huyện kiên quyết chỉ xuống giống lúa nước đối với những cánh đồng có đủ nguồn nước tưới ổn định như: Đa Râm, Công Dinh (xã Khánh Thượng), Bến Lội (xã Sơn Thái), Cà Thêu (xã Khánh Hiệp), Suối Tôm, Suối Ốc (xã Khánh Đông), Suối Nóng (xã Khánh Phú), đồng thời phân bổ lượng nước tưới theo trà để tiết kiệm và điều tiết nước. Đối với các loại cây trồng khác thì không xuống giống để tránh thiệt hại.

Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng đã chỉ đạo các địa phương, công ty quản lý khai thác các công trình thủy lợi xây dựng phương án phòng, chống hạn cho vụ Hè Thu 2015 theo chỉ đạo của lãnh đạo tỉnh là ưu tiên nước cho sinh hoạt của người dân, phục vụ công nghiệp, chăn nuôi, những cây trồng có giá trị kinh tế cao. Theo ông Nguyễn Thái Như Trị - Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi, kế hoạch vụ Hè Thu 2015, toàn tỉnh sản xuất 18.380ha lúa. Sau khi vụ Đông Xuân kết thúc, Chi cục sẽ thống kê dung tích các hồ chứa nước trên toàn tỉnh và tính toán nhu cầu sử dụng nước cho sản xuất vụ Hè Thu để xác định vùng nào có thể cung cấp nước, vùng nào phải ngưng sản xuất và chuyển đổi cây trồng. Tuy nhiên, trước tình hình hạn hán vừa qua, ngành nông nghiệp dự kiến sẽ có khoảng 13.648ha lúa không sản xuất được do không có nước tưới và 1.400ha phải chuyển đổi cây trồng. Nhu cầu kinh phí chống hạn cho vụ Hè Thu gần 25 tỷ đồng. Hiện nay, ngành Nông nghiệp đang chỉ đạo các địa phương rà soát, dự kiến danh sách các hộ dân có thể bị ảnh hưởng do không sản xuất được vụ Hè Thu để xin gạo cứu đói từ Chính phủ.

MAI HOÀNG

Ngày 12-4, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Cao Đức Phát đã đến kiểm tra tình hình các hồ chứa nước trên địa bàn huyện Cam Lâm. Sau khi nghe lãnh đạo huyện Cam Lâm và lãnh đạo tỉnh báo cáo về tình hình hạn hán hiện nay, Bộ trưởng Cao Đức Phát đề nghị địa phương có kế hoạch sản xuất cụ thể vụ Hè Thu sắp tới, nơi nào có khả năng cấp nước thì mới tiến hành sản xuất và chuyển đổi cơ cấu cây trồng. Trước tình hình nắng hạn ngày càng gay gắt, diễn biến khó lường, Bộ trưởng yêu cầu tỉnh phải quy hoạch, cơ cấu lại diện tích sản xuất hợp lý, đảm bảo hiệu quả trong sản xuất nông nghiệp; đồng thời, ghi nhận đề xuất của tỉnh về việc hỗ trợ huyện Cam Lâm xây dựng hồ chứa nước Suối Lâu với dung tích 2,5 triệu m3 nước để trình Chính phủ xem xét.