Mong manh... nhà chồ

Năm nào cũng vậy, cứ đến mùa mưa bão là người dân ở các xóm “nhà chồ” của TP. Nha Trang lại thấp thỏm lo sợ. Nước lũ, sóng lớn, triều cường… như muốn nuốt chửng những căn nhà tạm bợ, mong manh này.

 

 

Hiểm nguy chực chờ

Từ cầu Trần Phú nhìn qua, khu nhà chồ của phường Vĩnh Phước nằm ở phần rìa của bờ sông Cái gồm các tổ 4, 5, 6, 7. Những căn nhà chồ này làm theo kiểu nhà sàn, đóng cột gỗ xuống lòng sông, phía trên làm bằng ván ép, cách mặt nước chừng 1,5 - 2m. Hầu hết các căn nhà đều chật hẹp, diện tích chỉ từ 15 - 20m², nhưng có đến 5, 6 người ở.

 

Đầu mùa mưa lũ năm nay, sóng lớn đã đánh chìm 2 căn nhà của người dân nơi đây, thiệt hại hơn 80 triệu đồng. Ông Nguyễn Văn Biên (42 tuổi, ngụ ở tổ 6) chưa hết buồn bã kể lại: “Đêm 8-11, từng đợt sóng cao khoảng 3m đánh ập vào vách nhà nghe ầm ầm, sóng phủ qua cả mái nhà. Khoảng 1 giờ sáng, căn nhà lắc mạnh, nghiêng hẳn sau đó đổ sụp xuống sông. Nhìn toàn bộ tài sản bị sóng nuốt chửng mà đau lòng vì không làm gì được. Cũng may gia đình đã được sơ tán nên không việc gì”.

 

Ông Nguyễn Văn Biên đau xót vì mất nhà, mất con.

 

Ông Nguyễn Văn Nghĩa, hàng xóm ông Biên chặc lưỡi: “Mỗi lần mưa gió, sóng lớn ai cũng khiếp. Sợ nhất là an nguy cho các em nhỏ. Cách đây 3 năm, 2 đứa con nhỏ của ông Biên bị rớt xuống nước chết đuối khiến ai cũng đau xót”. Mùa lũ năm đó ở đây có 7 hộ bị lũ cuốn mất nhà cùng toàn bộ tài sản, 40 hộ khác bị hư hại một phần nhà cửa, thiệt hại hơn 1 tỷ đồng.

 

Cuộc sống người dân mong manh trên những căn nhà chồ ở phường Vĩnh Phước.

Khu nhà chồ của khoảng 70 hộ dân nằm sát biển thuộc phường Vĩnh Nguyên cũng trong tình trạng tương tự. Tồn tại đã hơn 50 năm nay, do nước biển xâm thực lấn sâu vào đất liền khiến người dân phải dựng cột, kê nhà lên cao. Những ngày biển động sóng có khi đánh phủ qua mái nhà khiến người dân rất lo lắng. Anh Hồ Đại, một người sống tại khu nhà chồ gần 20 năm cho biết: “Tháng 10, tháng 11 là lúc biển động mạnh nhất, cả khu này hầu như nhà nào cũng bị sóng đánh hư hại. Nhiều nhà bị sóng đánh sụp, dân chúng tôi cũng chỉ biết bỏ của chạy lấy người. Biết nguy hiểm nhưng gia đình cũng ráng ở vì không có tiền thuê nhà. Khi có bão, chúng tôi phải lên hội trường Ủy ban phường ở tạm. Khổ lắm!”. Theo UBND phường Vĩnh Nguyên, những trận bão vào Nha Trang khu nhà chồ đều lãnh hậu quả. Như trận bão năm 1993, gần 50 căn nhà chồ nơi đây đã bị cuốn trôi xuống biển. Trận bão năm 2009, nơi đây cũng bị sập gần 30 căn nhà chồ. Gần nhất, năm 2010, 6 căn nhà cũng bị sóng cuốn trôi...

 

Sống trên những căn nhà chồ khiến nhiều trẻ em gặp nguy hiểm.

 

Xin di dời trước dự án

Ông Huỳnh Ngọc Bông, Chánh Văn phòng UBND tỉnh cho biết, kè biển ở phường Vĩnh Nguyên nằm trong dự án phòng, chống biến đổi khí hậu có nguồn vốn từ Chính phủ, UBND tỉnh đã lên kế hoạch thực hiện. Tuy nhiên tỉnh vẫn đang chờ nguồn vốn này. UBND tỉnh cũng đã lên phương án triển khai quy hoạch xây dựng kè khu vực Hà Ra giai đoạn 2 ở phường Vĩnh Phước, nhưng cũng chưa làm được vì thiếu kinh phí.

 

Người dân sống tại khu nhà chồ đa số là lao động nghèo, chủ yếu làm thuê trên tàu cá, do đó không có điều kiện làm nhà kiên cố. Vì thế tái định cư là niềm khát khao cháy bỏng của người dân nơi đây. Ông Lê Văn Em, tổ trưởng tổ 6, phường Vĩnh Phước cho biết: “Ở đây người dân rất khổ vì cuộc sống tạm bợ. Sau mỗi mùa mưa lũ, người dân khu vực này chỉ dám nhặt nhạnh, dựng nên những căn nhà chồ sống tạm. Còn những nhà được xây dựng khá kiên cố tuy bị sụt lún, nứt nẻ nhưng người dân cũng không dám sửa chữa lớn vì khu vực này nằm trong quy hoạch xây dựng kè sông Cái. Người dân ai cũng mong Nhà nước sớm có kế hoạch tái định cư cho dân yên ổn làm ăn”. Theo UBND phường Vĩnh Phước, khu vực này có khoảng 750 hộ dân ảnh hưởng bởi quy hoạch, trong đó khoảng 184 nhà chồ (200 hộ dân) bị uy hiếp trực tiếp từ sông Cái.

 

Ông Nguyễn Văn Cường, Chủ tịch UBND phường Vĩnh Phước cho biết, khu nhà chồ luôn là điểm khiến phường lo lắng mỗi khi bão lũ về. Để đối phó, phường thường xuyên rà soát, chỉ đạo lực lượng túc trực hỗ trợ người dân với phương châm “4 tại chỗ”, liên tục cảnh báo cho người dân đề phòng mưa lũ. Mặt khác mỗi khi bão về, cán bộ phường sẵn sàng chia ca túc trực hỗ trợ cho người dân từ đêm đến sáng. “Việc tái định cư cho người dân là nhu cầu bức thiết. Mới đây có 60 hộ dân đã nộp đơn xin được di dời trước khi dự án xây kè triển khai. UBND phường đã xin ý kiến UBND thành phố và tiến hành kiểm tra, xác định tài sản để 60 hộ dân này được di dời. Trong các cuộc tiếp xúc cử tri, phường cũng có ý kiến mong muốn sớm thực hiện dự án, sớm quy hoạch tái định cư để người dân ổn định làm ăn, sinh sống”, ông Cường nói.

 

Ông Dương Quốc Việt, Phó Chủ tịch UBND phường Vĩnh Nguyên cũng cho biết, vào mùa mưa bão, lực lượng chức năng thường xuyên kiểm tra yêu cầu các hộ dân khu nhà chồ di dời tài sản và con người. UBND phường thường xuyên kiến nghị lên UBND thành phố, tỉnh về việc di dời các hộ dân khu dân cư này đến nơi khác an toàn hơn. Nhưng đến nay, kế hoạch hỗ trợ tái định cư cho người dân vẫn chưa được triển khai.

ĐOÀN HƯƠNG GIANG