Xoá bỏ bao cấp, thả nổi giá xăng, dầu

Ảnh minh họa.

Ngày 16-9, Bộ Tài chính đã tổ chức cuộc họp bất thường thông báo một số chính sách mới về điều hành giá xăng, dầu trong thời gian tới: các mặt hàng xăng, dầu đều được chuyển theo cơ chế thị trường và Nhà nước hoàn toàn không bù lỗ cho các công ty nhập khẩu, kinh doanh xăng dầu nữa.

Theo Thứ trưởng bộ Tài chính Trần Xuân Hà, ngày 15-9, Văn phòng Chính phủ đã có Công văn số 253/TB-VPCP thông báo kết luận của Phó Thủ tướng Nguyễn Sinh Hùng về điều hành kinh doanh xăng dầu trong thời gian tới. Chính phủ yêu cầu chuyển mặt hàng dầu diesel sang kinh doanh theo cơ chế thị trường kể từ ngày 16-9-2008; các mặt hàng khác như xăng, dầu hoả, dầu madút sẽ thực hiện theo cơ chế thị trường theo các quy định, chính sách đã có (cho dù một số mặt hàng trên vừa qua thực tế vẫn được kiểm soát bằng các mệnh lệnh hành chính mà không theo cơ chế kê khai, đăng ký giá theo quy định đã ban hành). Để thực hiện điều này, các doanh nghiệp kinh doanh xăng, dầu phải đăng ký giá đúng theo quy định của pháp luật hiện hành (Nghị định 55/NĐ-CP, Nghị định 75/NĐ-CP và các văn bản hướng dẫn của Bộ Tài chính, Bộ Công thương).

Chính phủ cũng yêu cầu thực hiện giảm giá bán dầu diesel 450 đồng/lít so với giá hiện hành kể từ 11 giờ ngày 16-9-2008.

Ngay tại cuộc họp trên, Bộ Tài chính đã công bố một số quyết định của Bộ này (ký trong ngày 16-9) về chính sách về quản lý, điều hành giá bán xăng dầu. Theo quyết định về việc thành lập tổ giám sát liên bộ về giá xăng dầu, tổ này theo dõi việc điều chỉnh giá xăng dầu (do các doanh nghiệp đầu mối xây dựng, đăng ký đề xuất), báo cáo với lãnh đạo hai bộ: Tài chính, Công thương; tiếp nhận việc đăng ký giá bán xăng dầu của các doanh nghiệp theo quy định trước thời điểm điều chỉnh giá 3 ngày. Tổ này có trách nhiệm kiểm tra, phát hiện những yếu tố bất hợp lý trong việc đăng ký điều chỉnh giá của doanh nghiệp để kiến nghị với lãnh đạo hai bộ Tài chính – Công thương có chấp thuận hay không trong việc điều chỉnh giá. Nếu lãnh đạo liên bộ không chấp thuận thì tổ này sẽ thông báo cho các doanh nghiệp việc không chấp thuận đó 1 ngày trước thời điểm doanh nghiệp đề nghị điều chỉnh giá. Còn sau 3 ngày mà Tổ giám sát liên bộ không có ý kiến phản hồi, doanh nghiệp có quyền điều chỉnh giá bán như đã đăng ký.

Theo Quyết định 79/QĐ-BTC ký cùng ngày về cơ chế quản lý, điều hành giá xăng, dầu, Bộ Tài chính yêu cầu các doanh nghiệp đăng ký giá bán, tổ chức bán theo giá đã đăng ký, niêm yết đúng khối lượng, chất lượng. Trong văn bản này, Bộ Tài chính quy định rõ: “Nghiêm cấm các hành vi lạm dụng vị trí thống lĩnh thị trường, liên kết độc quyền về giá, quy định giá không hợp lý để chiếm lĩnh thị trường gây thiệt hại đến lợi ích của các doanh nghiệp khác, người tiêu dùng…”.

Theo Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Xuân Hà, bên cạnh việc xoá bỏ bao cấp về giá xăng dầu, Nhà nước cũng bãi bỏ luôn quy định về khoản thù lao, phần trăm mà các doanh nghiệp quy định cho các đại lý và tỷ lệ thù lao, hoa hồng đó là bao nhiêu sẽ do các doanh nghiệp tự quyết định. Đây cũng là một điểm rất đáng chú ý vì theo ý kiến của một doanh nghiệp nhập khẩu xăng dầu, vừa qua, tỷ lệ hoa hồng đã trở nên rất thấp do trượt giá không đem lại lợi nhuận cho các đại lý, cửa hàng bán lẻ xăng dầu. Cho nên, đó có thể là một nguyên nhân dẫn đến tình trạng gian lận phổ biến ở rất nhiều cây xăng vừa qua.

Tại cuộc họp trên, một số doanh nghiệp tỏ ý băn khoăn về việc chủ trương cho các doanh nghiệp nhập khẩu, bán xăng, dầu theo thị trường nhưng việc lần này, Chính phủ, Bộ Tài chính vẫn quy định giảm 450 đồng/lít dầu diesel là mâu thuẫn với chủ trương trên, lẽ ra để doanh nghiệp tự đăng ký; Bộ Tài chính phải ổn định thuế nhập khẩu vì nếu để thuế không ổn định như vừa qua, các doanh nghiệp sẽ khó khăn trong việc tính giá, trình phương án điều chỉnh giá bán. Thứ trưởng Trần Xuân Hà cũng cho rằng, ý kiến về thuế nhập khẩu là rất có lý và cho biết, trong thời gian tới, nếu giá dầu thế giới giảm, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục điều chỉnh thuế như áp thuế nhập khẩu với dầu madút và không để thuế nhập khẩu xăng dầu ở Việt Nam quá chênh lệch với các nước xung quanh (Campuchia, Trung Quốc, Lào...).

Theo VN economy