Với hành vi chém vỡ kính, ném đá, bắn súng uy hiếp để nhiều người phải trả tiền bảo kê, Nguyễn Văn Toàn (sinh năm 1990, trú phường Ninh Diêm, thị xã Ninh Hòa) đã bị xét xử sơ thẩm về 3 tội: Cưỡng đoạt tài sản, cố ý làm hư hỏng tài sản và gây rối trật tự công cộng. Tuy nhiên, tòa cấp phúc thẩm cho rằng việc xét xử có nhiều thiếu sót.
Với hành vi chém vỡ kính, ném đá, bắn súng uy hiếp để nhiều người phải trả tiền bảo kê, Nguyễn Văn Toàn (sinh năm 1990, trú phường Ninh Diêm, thị xã Ninh Hòa) đã bị xét xử sơ thẩm về 3 tội: Cưỡng đoạt tài sản, cố ý làm hư hỏng tài sản và gây rối trật tự công cộng. Tuy nhiên, tòa cấp phúc thẩm cho rằng việc xét xử có nhiều thiếu sót.
Dùng dao, súng để đòi tiền bảo kê
Theo hồ sơ, Toàn thấy khu vực chợ Ninh Diêm có nhiều ô tô thường xuyên đón trả khách nên nảy sinh ý định chiếm đoạt tài sản. Ngày 30-10-2020, Toàn mang theo túi dao tự chế đến chợ Ninh Diêm, thấy ô tô của ông Hàng Đình Phương đang đón trả khách, Toàn chém vỡ kính chắn gió bên hông xe nhằm làm ông Phương và các tài xế sợ hãi phải đưa tiền cho Toàn.
Sáng hôm sau, Toàn tiếp tục mang túi dao tự chế đến trước chợ Ninh Diêm. Thấy 7-8 ô tô khách đang dừng đón khách, Toàn yêu cầu các lái xe phải đóng tiền cho Toàn với mức 50.000 đồng/ngày hoặc 1 triệu đồng/tháng, nếu không sẽ không cho xe chạy ở đây. Sợ bị Toàn đập phá xe, 2 tài xế đưa cho Toàn 50.000 đồng/người, nhưng Toàn không lấy, yêu cầu tất cả lái xe đều phải đưa. Sau đó, Toàn đến quán cà phê gần đó, yêu cầu ông Huỳnh Trọng Thạnh (chủ quán) phải đóng cho Toàn 500.000 đồng/tháng nếu muốn hoạt động.
Chiều 1-11-2020, Toàn đến chợ Ninh Diêm thu tiền thì thấy ông Đỗ Hữu Phú dừng đón khách. Do ông Phú chưa đóng tiền nên Toàn lấy khẩu súng, đuổi khách xuống, bắn 1 phát thủng kính chắn gió trước xe, làm mọi người sợ hãi bỏ chạy, gây mất an ninh trật tự. Ông Phú vội lái ô tô tới Công an phường Ninh Diêm. Trên đường đi, 3 thanh niên (chưa xác định lai lịch) đi xe máy đuổi theo ném đá làm hỏng nhiều bộ phận xe. Toàn và 3 thanh niên này cũng ném đá vào quán cà phê của ông Thạnh, làm vỡ 4 mặt bàn kính, 2 mặt kính tủ, 2 ghế nhựa. Sau đó, 3 thanh niên bỏ đi, Toàn vứt bỏ súng, đến Công an phường làm việc. Kết luận định giá cho thấy, ông Phú bị thiệt hại tài sản hơn 7,6 triệu đồng, ông Thạnh bị thiệt hại hơn 2,6 triệu đồng.
Ngày 9-3, Tòa án nhân dân thị xã Ninh Hòa tuyên phạt bị cáo Nguyễn Văn Toàn 1 năm tù về tội cưỡng đoạt tài sản, 3 năm tù về tội gây rối trật tự công cộng, 1 năm tù về tội cố ý làm hư hỏng tài sản, tổng hợp với bản án 1 năm 3 tháng tù về tội cố ý gây thương tích trước đó, buộc chấp hành hình phạt chung là 6 năm 3 tháng tù. Sau đó, Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh kháng nghị.
Nhiều thiếu sót
Cuối tháng 9-2022, Tòa án nhân dân tỉnh xét xử phúc thẩm vụ án này. Đại diện viện kiểm sát đề nghị hủy bản án sơ thẩm với lý do hành vi giơ súng đuổi khách xuống, bắn thủng kính chắn gió xe ông Phú, làm mọi người sợ hãi bỏ chạy, gây mất an ninh trật tự có dấu hiệu tội cướp tài sản, nhưng tòa cấp sơ thẩm xét xử về tội cố ý làm hư hỏng tài sản và tội gây rối trật tự công cộng. 3 thanh niên ném đá vào xe của ông Phú chưa rõ lai lịch nên chưa xác định được Toàn có đồng phạm với họ hay không, do đó, thiệt hại ngoài thân xe không buộc cho Toàn được. Việc Toàn cùng 3 thanh niên ném đá vào quán cà phê, làm vỡ một số tài sản có dấu hiệu tội hủy hoại tài sản nhưng lại truy cứu tội cố ý làm hư hỏng tài sản là không phù hợp. Luật sư bào chữa cho bị cáo lại cho rằng, hành vi đuổi khách xuống, bắn vào kính chắn gió ô tô của Toàn chưa đủ yếu tố cấu thành tội cướp tài sản. Hành vi này là nguyên nhân dẫn đến việc 3 thanh niên ném đá vào xe; do đó, thiệt hại ngoài thân xe thuộc trách nhiệm của bị cáo, gia đình Toàn đã tự nguyện bồi thường. Việc bị cáo ném đá làm vỡ kính ở quán cà phê chỉ cấu thành tội cố ý làm hư hỏng tài sản.
Hội đồng xét xử phúc thẩm đã bác đề nghị xem xét tội cướp tài sản và tội hủy hoại tài sản của viện kiểm sát; không chấp nhận đề nghị của luật sư và tuyên hủy bản án sơ thẩm để điều tra lại theo thủ tục chung. Cấp này nhận định, ngoài hành vi chém vào xe ông Phương để uy hiếp bị xét xử về tội cưỡng đoạt tài sản, việc bị cáo bắn vào ô tô, ném đá vào quán cà phê là thủ đoạn uy hiếp tinh thần ông Phú, ông Thạnh nhằm chiếm đoạt tài sản, có dấu hiệu tội cưỡng đoạt tài sản. Tòa cấp sơ thẩm xét xử bị cáo về tội cố ý làm hư hỏng tài sản và tội gây rối trật tự công cộng là không đúng bản chất, có dấu hiệu bỏ lọt hành vi phạm tội; tòa cấp này cũng chưa chứng minh được bị cáo có đồng phạm với 3 thanh niên trong việc làm hư hại ô tô hay không nhưng lại xử lý trách nhiệm hình sự đối với bị cáo về toàn bộ thiệt hại của xe là chưa đủ căn cứ, bất lợi cho bị cáo. Cấp sơ thẩm cũng thiếu sót vì chưa làm rõ việc bị cáo đe dọa 7 - 8 tài xế để thu tiền vào sáng 31-10-2020.
NGUYỄN VŨ