22:32, 18/07/2024

Xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc theo tinh thần cuốn sách của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng

LÊ HUY TUẤN

Trải qua nhiều cương vị và bây giờ là người đứng đầu Đảng Cộng sản Việt Nam, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng luôn đặc biệt quan tâm, dành nhiều tâm huyết cho sự nghiệp xây dựng và phát triển nền văn hóa dân tộc. Tổng Bí thư đã có nhiều bài viết, bài phát biểu khẳng định vị trí, vai trò to lớn của văn hóa đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Cuốn sách “Xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc” của Tổng Bí thư là tập hợp những bài viết, bài phát biểu đó.

Bìa cuốn sách “Xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc”
Cuốn sách Xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Ảnh: Internet

Phát triển văn hóa phải đồng bộ, hài hòa với tăng trưởng kinh tế và tiến bộ xã hội

Nội dung cuốn sách gồm 92 bài viết, bài phát biểu, bài nói, lược ghi, trả lời phỏng vấn, thư... của Tổng Bí thư về xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam, được chia làm 3 phần. Phần thứ nhất: “Văn hóa là hồn cốt của dân tộc”, gồm 19 bài phát biểu, bài viết của Tổng Bí thư tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc triển khai Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng; các hội nghị Ban Chấp hành Trung ương, hội nghị công tác tư tưởng - văn hóa toàn quốc, hội nghị tuyên giáo toàn quốc... Phần thứ hai: “Phát triển toàn diện, đồng bộ để văn hóa thật sự là sức mạnh nội sinh, động lực phát triển đất nước bền vững”, tuyển chọn 73 bài phát biểu, bài viết, thư của Tổng Bí thư đối với các lĩnh vực văn hóa cũng như quá trình xây dựng, phát triển của các cơ quan văn hóa. Phần thứ ba: Từ luận điểm văn hóa của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đến thực tiễn cuộc sống, tuyển chọn 32 bài viết, trả lời phỏng vấn của các cán bộ, đảng viên và nhân dân trong nghiên cứu, học tập và triển khai, cụ thể hóa các chủ trương, đường lối của Đảng, ý kiến chỉ đạo của Tổng Bí thư tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc, gắn với xây dựng hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị văn hóa, hệ giá trị gia đình và chuẩn mực con người Việt Nam.

Cuốn sách cũng đã tuyển chọn hơn 90 bức ảnh tư liệu quý, ghi lại những hình ảnh của Tổng Bí thư trong các hoạt động văn hóa, hội nghị văn hóa; các chuyến đi thăm, làm việc với các địa phương; các cuộc làm việc với các cơ quan, đơn vị trong ngành văn hóa; các buổi gặp gỡ văn nghệ sĩ, trí thức trên mọi miền Tổ quốc...

Bằng kinh nghiệm thực tiễn phong phú qua gần 60 năm hoạt động cách mạng, với tầm cao trí tuệ, tư duy lý luận sắc bén, sự am hiểu tường tận, dẫn chứng phong phú và sinh động, những bài phát biểu, bài viết, bài phỏng vấn được tập hợp trong cuốn sách không chỉ đúc kết, khái quát những nội dung cơ bản, giá trị to lớn của tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, đường lối, quan điểm của Đảng về văn hóa, mà qua đó Tổng Bí thư còn làm sâu sắc, phong phú, sống động thêm những nguyên lý căn cốt về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam. Đồng thời qua mỗi bài phỏng vấn, bài phát biểu, bài viết, người đọc, người nghe đều cảm nhận được sự quan tâm sâu sắc, tình cảm đặc biệt, chân thành của người đứng đầu Đảng dành cho văn hóa dân tộc; tình yêu, sự trân trọng, biết ơn của Tổng Bí thư đối với những giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc, với những di sản văn hóa vô giá mà ông cha đã để lại. Tổng Bí thư cũng dành sự biểu dương, chúc mừng và cảm ơn toàn Đảng, toàn dân, toàn thể cán bộ, đảng viên, đặc biệt là đội ngũ trí thức, văn nghệ sĩ và các lực lượng làm công tác văn hóa đã có đóng góp to lớn vào sự nghiệp bảo vệ, giữ gìn và phát huy các giá trị văn hóa Việt Nam.Cuốn sách của Tổng Bí thư đã nâng tầm lý luận của Đảng ta về văn hóa, có giá trị lý luận và thực tiễn quan trọng đối với sự nghiệp xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam, đồng thời là cuốn cẩm nang quý báu của cán bộ, đảng viên và nhân dân ta trong công cuộc xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc. Qua nội dung cuốn sách, người đọc cũng thấy được ở Tổng Bí thư một nhân cách văn hóa cao đẹp, một nhà lãnh đạo giản dị mà gần gũi.

Một trong những điểm nhấn quan trọng của cuốn sách đó là Tổng Bí thư đã làm sáng tỏ nội hàm của khái niệm xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc; phân tích vai trò, vị trí đặc biệt quan trọng của văn hóa trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; mục tiêu, nhiệm vụ và định hướng giải pháp để phát huy đầy đủ, toàn diện giá trị văn hóa.

Về khái niệm văn hóa, trên cơ sở viện dẫn những khái niệm khác nhau của các nhà nghiên cứu, Tổng Bí thư đã chia sẻ quan niệm giản dị của mình về văn hóa: “Dù theo nghĩa rộng hay nghĩa hẹp thì khi đã nói đến văn hóa là nói đến những gì là tinh hoa, tinh túy nhất, được chưng cất, kết tinh, hun đúc thành những giá trị tốt đẹp, cao thượng, đặc sắc nhất, rất nhân văn, nhân ái, nhân nghĩa, nhân tình, tiến bộ (một con người có văn hóa, một gia đình có văn hóa, một dân tộc có văn hóa; lối sống văn hóa, nếp sống văn hóa, cách ứng xử có văn hóa,...). Còn những gì xấu xa, việc làm ti tiện, đớn hèn, những hành động phi pháp, bỉ ổi... là vô văn hóa, phi văn hóa, phản văn hóa. Hạnh phúc của con người không phải chỉ ở chỗ nhiều tiền, lắm của, ăn ngon, mặc đẹp, mà còn ở sự phong phú về tâm hồn, được sống giữa tình thương và lòng nhân ái, lẽ phải và công bằng.

Việt Nam là đất nước có hơn 4 nghìn năm lịch sử, trải qua bao thăng trầm đã tích lũy, tạo ra và phát huy được nhiều giá trị, bản sắc văn hóa riêng của dân tộc, làm nên hồn cốt của dân tộc; đồng thời tiếp thu và góp phần đóng góp vào nền văn hóa chung của nhân loại. Tổng Bí thư nhấn mạnh: “Văn hóa Việt Nam là sản phẩm của cuộc đấu tranh dựng nước và giữ nước, là kết tinh những giá trị tốt đẹp nhất của dân tộc; và chính nó đã hun đúc nên tâm hồn, khí phách, bản lĩnh Việt Nam, góp phần làm rạng rỡ lịch sử vẻ vang của dân tộc”.

Về vị trí, vai trò của văn hóa, là đất nước có bề dày truyền thống văn hóa lịch sử, tuy nhiên, thời gian qua, vị trí, vai trò của văn hóa chưa thực sự được coi trọng. Tổng Bí thư chỉ rõ: “Khi nhìn nhận các giá trị xã hội, các nhân tố trong phát triển, không ít người chỉ nhấn mạnh một chiều cơ sở kinh tế, vai trò của kinh tế, mà ít chú ý đến các giá trị văn hóa, vai trò của văn hóa. Văn hóa chưa được đặt đúng vị trí như nó vốn có trong sự phát triển”. Theo Tổng Bí thư: “Hạn chế, yếu kém nổi bật đã được nhắc lại nhiều lần lâu nay là văn hóa chưa được các cấp, các ngành nhận thức một cách sâu sắc và chưa được quan tâm một cách đầy đủ tương xứng với kinh tế và chính trị; chưa thật sự trở thành nguồn lực, động lực nội sinh của sự phát triển bền vững đất nước”.

Tổng Bí thư lý giải: “Chúng ta xây dựng, phát triển kinh tế cuối cùng cũng vì sự phát triển bền vững của xã hội, vì cuộc sống văn minh, hạnh phúc của con người. Hạnh phúc của con người không phải chỉ ở chỗ nhiều tiền, lắm của, ăn ngon, mặc đẹp, mà còn ở sự phong phú về tâm hồn, được sống giữa tình thương và lòng nhân ái, lẽ phải và công bằng”. Vì vậy, văn hóa có vai trò rất quan trọng. Mượn lời của tiền nhân: “Văn hóa là bản sắc của một dân tộc, văn hóa còn thì dân tộc còn, văn hóa mất thì dân tộc mất”, Tổng Bí thư khẳng định: “Văn hóa là hồn cốt của dân tộc, nói lên bản sắc của dân tộc. Văn hóa còn thì dân tộc còn...”. Do đó, nếu mất văn hóa là mất dân tộc. Tổng Bí thư cũng nhắc lại câu nói sâu sắc và ngắn gọn của Chủ tịch Hồ Chí Minh "văn hóa soi đường cho quốc dân đi".

Tổng Bí thư đã phân tích mối quan hệ biện chứng giữa phát triển kinh tế và phát triển văn hóa: “Kinh tế là cơ sở vật chất của xã hội, là nhân tố quyết định tạo ra sự giàu có của xã hội, do đó, nó cũng là tiền đề để phát triển văn hóa. Song đến lượt mình, văn hóa lại là động lực của phát triển kinh tế. Bởi vì văn hóa bắt nguồn từ yếu tố nguồn lực con người. Con người là chủ thể, là linh hồn của sự sáng tạo, là nhân tố hàng đầu của văn hóa”.

Trong cuốn sách, Tổng Bí thư đã nhiều lần nhấn mạnh quan điểm của Đảng về vai trò của văn hóa: “Văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, vừa là mục tiêu, vừa là sức mạnh nội sinh, động lực quan trọng để phát triển đất nước; xác định phát triển văn hóa đồng bộ, hài hòa với tăng trưởng kinh tế và tiến bộ xã hội là một định hướng căn bản của quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam, thể hiện tính ưu việt của chế độ ta”. “Văn hóa phải được đặt ngang hàng chính trị, kinh tế, xã hội”. 

Về nội hàm của khái niệm xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, Tổng Bí thư tiếp tục khẳng định đặc trưng của nền văn hóa Việt Nam đã được nêu trong các văn kiện của Đảng, đồng thời phân tích, lý giải một cách cụ thể, gần gũi, dễ hiểu nội hàm của khái niệm xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc. Đó là: “Nền văn hóa mà chúng ta xây dựng là nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc với nội dung cốt lõi là độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; chủ nghĩa Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh giữ vai trò chủ đạo trong đời sống tinh thần của xã hội; kế thừa những truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc, đồng thời tiếp thu có chọn lọc những thành tựu, tinh hoa văn hóa của thế giới, phấn đấu xây dựng một xã hội văn minh, lành mạnh vì lợi ích chân chính và phẩm giá con người, với trình độ tri thức, đạo đức, thể lực, lối sống và thẩm mỹ ngày càng cao”.

Tính chất tiên tiến gắn kết với bản sắc dân tộc là đặc trưng bản chất của nền văn hóa Việt Nam. Nội dung tiên tiến của nền văn hóa trước hết là yêu nước và tiến bộ. Yêu nước là yêu làng quê, yêu phố phường, yêu vùng đất, vùng biển, vùng trời Tổ quốc; là yêu thương, gắn bó máu thịt với đồng bào, đồng chí; là quyết tâm bảo vệ toàn vẹn độc lập chủ quyền đất nước, quyền tự do, dân chủ và công cuộc lao động hòa bình của nhân dân; là nỗ lực lao động, phấn đấu vươn lên đưa đất nước thoát khỏi nghèo nàn lạc hậu, mọi người dân đều được ấm no, hạnh phúc... Tiến bộ (bao gồm tiến bộ của dân tộc, của thời đại) là sự kết tinh những giá trị cao quý: Lao động, lẽ phải, tình thương, cái đẹp; phù hợp với xu thế, với quy luật phát triển của lịch sử... Nội dung yêu nước và tiến bộ như thế đương nhiên bao gồm cả hệ tư tưởng của giai cấp công nhân và cốt lõi của nó là lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, thấm nhuần sâu sắc chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, nhằm đạt đến mục tiêu nhân văn cao cả, tất cả vì con người, vì hạnh phúc và sự phát triển toàn diện của con người trong mối quan hệ hài hòa giữa cá nhân và cộng đồng, xã hội và tự nhiên...

Tính chất tiên tiến của nền văn hóa thể hiện không những ở nội dung tư tưởng mà cả trong hình thức biểu hiện, trong các phương tiện chuyển tải nội dung. Đó là, cơ sở vật chất kỹ thuật hiện đại trong đời sống văn hóa, sinh hoạt văn hóa, trong các ngành thông tin, nghệ thuật, điện ảnh, sân khấu, âm nhạc..; các phương pháp, phong cách sáng tác và biểu diễn cách tân lành mạnh; việc kế thừa, đổi mới và nâng cao các loại hình nghệ thuật truyền thống, sinh hoạt văn hóa truyền thống...

Tính chất tiên tiến không tách rời, trái lại luôn gắn bó hữu cơ với bản sắc dân tộc. Yêu nước và tiến bộ, lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội thực sự đã chứa đựng trong lòng nó nội dung cốt yếu nhất những giá trị bản sắc dân tộc.

Nói đến dân tộc trước hết là nói văn hóa; văn hóa gắn với một dân tộc, có gốc rễ từ dân tộc và là diện mạo của dân tộc. Biểu hiện tập trung diện mạo dân tộc lại chính là bản sắc dân tộc. Cho nên lẽ tự nhiên văn hóa mang bản sắc dân tộc. Hay nói cách khác, bản sắc dân tộc thể hiện ở nền văn hóa dân tộc.

Bản sắc dân tộc bao gồm những giá trị bền vững, những tinh hoa của cộng đồng các dân tộc Việt Nam được vun đắp nên qua lịch sử hàng nghìn năm đấu tranh dựng nước và giữ nước. Đó là lòng yêu nước nồng nàn, ý chí tự cường dân tộc, tinh thần đoàn kết, ý thức cộng đồng gắn kết cá nhân, gia đình, làng xã, Tổ quốc; lòng nhân ái, khoan dung, trọng nghĩa tình, đạo lý; đức tính cần cù, sáng tạo trong lao động; sự tinh tế trong ứng xử, tính giản dị trong lối sống... Bản sắc dân tộc còn đậm nét cả trong các hình thức biểu hiện mang tính dân tộc độc đáo.

Bảo vệ bản sắc dân tộc không có nghĩa là đóng cửa, tự cô lập; trái lại, phải gắn kết với mở rộng giao lưu quốc tế, tiếp thu có chọn lọc những cái hay, cái tiến bộ trong văn hóa các dân tộc khác; chống tất cả những gì là lạc hậu, lỗi thời trong phong tục, tập quán, lề thói cũ.

Như vậy, nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc bao gồm trong lòng nó các mối quan hệ biện chứng giữa truyền thống và hiện đại; kế thừa và phát triển; dân tộc và quốc tế, trên cơ sở chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh.

Tiếp tục xây dựng, giữ gìn, chấn hưng và phát triển nền văn hóa của dân tộc

Để tiếp tục xây dựng, giữ gìn, chấn hưng và phát triển nền văn hóa của dân tộc, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã chỉ rõ mục tiêu, nhiệm vụ, định hướng và đề ra những giải pháp thiết thực từ bao quát đến các khía cạnh cụ thể của văn hóa.

Mục tiêu của xây dựng và phát triển nền văn hóa là: “Xây dựng nền văn hóa và con người Việt Nam phát triển toàn diện, hướng đến chân - thiện - mỹ, thấm nhuần tinh thần dân tộc, nhân văn, dân chủ và khoa học. Văn hóa thực sự trở thành nền tảng tinh thần vững chắc của xã hội, là sức mạnh nội sinh quan trọng bảo đảm sự phát triển bền vững và bảo vệ vững chắc Tổ quốc vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”.

Để hiện thực hóa mục tiêu đó, Tổng Bí thư yêu cầu cần tập trung thực hiện thật tốt 6 nhiệm vụ trọng tâm:

Một là, khơi dậy mạnh mẽ hơn nữa tinh thần yêu nước, ý chí tự cường, tinh thần đoàn kết, khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc của toàn dân tộc; phát huy cao độ những giá trị văn hóa, sức mạnh và tinh thần cống hiến của mọi người Việt Nam, tạo nguồn lực nội sinh và động lực đột phá để thực hiện thành công mục tiêu phát triển đất nước đến năm 2025, 2030, tầm nhìn đến năm 2045 mà Đại hội XIII của Đảng đã đề ra.

Hai là, xây dựng con người Việt Nam thời kỳ đổi mới, phát triển, hội nhập với những giá trị chuẩn mực phù hợp, gắn với giữ gìn, phát huy giá trị gia đình Việt Nam, hệ giá trị văn hóa, giá trị của quốc gia-dân tộc; kết hợp nhuần nhuyễn những giá trị truyền thống với giá trị thời đại: Yêu nước, đoàn kết, tự cường, nghĩa tình, trung thực, trách nhiệm, kỷ cương, sáng tạo...

Ba là, phát triển toàn diện và đồng bộ các lĩnh vực văn hóa, môi trường văn hóa, đời sống văn hóa: Bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống, tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại, đồng thời nâng cao chất lượng, hiệu quả sáng tạo các giá trị văn hóa mới. Xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, văn minh gắn liền với đấu tranh không khoan nhượng với cái xấu, cái ác, phi văn hóa, phản văn hóa; bảo vệ những giá trị chân-thiện-mỹ. Nâng cao đời sống văn hóa của nhân dân; xây dựng đời sống văn hóa vui tươi, lành mạnh, hạnh phúc; khắc phục sự chênh lệch về trình độ phát triển và hưởng thụ văn hóa giữa các vùng, miền của đất nước.

Bốn là, phát huy vai trò chủ thể sáng tạo, chủ thể thụ hưởng văn hóa là nhân dân; tôn trọng và bảo vệ sự biểu đạt đa dạng của văn hóa, của người dân, các dân tộc, các vùng, miền; phát triển các phong trào văn hóa sâu rộng, thực chất; cải thiện điều kiện, nâng cao mức hưởng thụ văn hóa của nhân dân, bảo đảm sự công bằng. Đề cao, phát huy vai trò tiên phong của đội ngũ trí thức, văn nghệ sĩ, của những người làm công tác văn hóa.

Năm là, chú trọng xây dựng Đảng và hệ thống chính trị về văn hóa, về đạo đức; kiên quyết đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực để Đảng ta và hệ thống chính trị của nước ta thật sự là đạo đức, là văn minh, tiêu biểu cho lương tri và phẩm giá con người Việt Nam. Xây dựng văn hóa trong lãnh đạo, quản lý; phát huy vai trò nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ cấp chiến lược, người đứng đầu theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Nâng cao vai trò, năng lực lãnh đạo của Đảng; hiệu quả quản lý của Nhà nước; sự tham gia tích cực của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội trong sự nghiệp phát triển văn hóa.

Sáu là, xây dựng môi trường văn hóa số phù hợp với nền kinh tế số, xã hội số và công dân số, làm cho văn hóa thích nghi, điều tiết sự phát triển bền vững đất nước trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Khẩn trương phát triển các ngành công nghiệp văn hóa, xây dựng thị trường văn hóa lành mạnh.

Trên cơ sở đó, Tổng Bí thư đã đưa ra những giải pháp xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc và yêu cầu các cấp, các ngành cần tập trung thực hiện một cách quyết liệt, hiệu quả: Trước hết, tiếp tục nâng cao nhận thức và năng lực lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước trên lĩnh vực văn hóa để đáp ứng yêu cầu phát triển văn hóa, xây dựng con người Việt Nam trong thời kỳ phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng. Tiếp tục đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng và sự quản lý của Nhà nước nhằm bảo đảm sự thống nhất về tư tưởng và hành động trong xây dựng, phát triển văn hóa từ Trung ương đến cơ sở.

Thứ hai, xây dựng, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ trực tiếp làm công tác văn hóa tương xứng với yêu cầu và nhiệm vụ phát triển văn hóa Việt Nam trong giai đoạn mới; sớm khắc phục tình trạng chắp vá, tùy tiện trong bố trí cán bộ làm công tác văn hóa ở cả Trung ương và địa phương.

Thứ ba, quan tâm hơn nữa đến việc bảo tồn, tôn tạo và phát huy các giá trị văn hóa dân tộc, các giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể của các vùng, miền, của đồng bào các dân tộc, kết hợp với tiếp thu tinh hoa văn hóa của thời đại. Phát triển "sức mạnh mềm" của văn hóa Việt Nam, góp phần nâng cao sức mạnh tổng hợp quốc gia trong thời gian tới.

Thứ tư, chú trọng xây dựng văn hóa ứng xử lành mạnh trong xã hội, phát huy những giá trị tích cực về thuần phong, mỹ tục của gia đình và xã hội; nêu cao tinh thần tương thân, tương ái, đoàn kết; trọng tình nghĩa, trọng công lý và đạo lý xã hội.

Với ý nghĩa, vai trò là nền tảng tinh thần của xã hội, vừa là mục tiêu, vừa là sức mạnh nội sinh, động lực quan trọng để phát triển đất nước, văn hóa có liên quan mật thiết đến sự tồn vong, thịnh suy, phát triển, trường tồn của dân tộc, đất nước, những phân tích, luận giải, quan điểm chỉ đạo của Tổng Bí thư trong cuốn sách đã khẳng định tầm nhìn sâu rộng, sự chỉ đạo sâu sát, toàn diện, đầy sức thuyết phục của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng; góp phần làm sáng rõ tư duy lý luận của Đảng ta về văn hóa, đặc biệt là vị trí, vai trò, đặc trưng của nền văn hóa Việt Nam, để văn hóa thực sự là “nền tảng tinh thần”, “động lực phát triển” và là ngọn đuốc “soi đường cho quốc dân” đi đến thắng lợi, tạo động lực để toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta nỗ lực, quyết tâm đổi mới, sáng tạo, xây dựng đất nước phồn vinh, hạnh phúc.

Quán triệt chỉ đạo của Tổng Bí thư vào thực tiễn xây dựng và phát triển văn hóa, con người Khánh Hòa

Đối với Khánh Hòa, cuốn sách của Tổng Bí thư có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong thực tiễn xây dựng và phát triển văn hóa, con người Khánh Hòa giai đoạn hiện nay cũng như định hướng chiến lược: Đến năm 2030 Khánh Hòa là thành phố trực thuộc Trung ương. Đến năm 2045, Khánh Hòa là đô thị thông minh, bền vững, bản sắc, ngang tầm khu vực Châu Á”; là thành phố đáng sống, nơi nhân dân có mức sống cao, hiền hòa và hạnh phúc; tổ chức đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh toàn diện; quốc phòng, an ninh và chủ quyền biển đảo được bảo đảm vững chắc.

Để triển khai thực hiện nghiêm chỉ đạo của Tổng Bí thư về mục tiêu, nhiệm vụ, định hướng và những giải pháp thiết thực xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc và hiện thực hóa mục tiêu nêu trên, trong thời gian tới, Khánh Hòa cần quan tâm thực hiện tốt một số nội dung cơ bản sau đây:

Một là, các cấp ủy, địa phương, cơ quan, đơn vị trong toàn tỉnh bám sát nội dung hướng dẫn của Trung ương và chỉ đạo của Tỉnh ủy triển khai đợt sinh hoạt chính trị, tư tưởng sâu rộng về nội dung cuốn sách “Xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc” của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.

Hai là, tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo; tuyên truyền, phổ biến, nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên và nhân dân trong tỉnh về đường lối, quan điểm, chủ trương của Đảng về văn hóa đã được khẳng định trong Nghị quyết số 33-NQ/TW, ngày 9-6-2014 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XI) về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước; Kết luận số 76-KL/TW, ngày 4-6-2020 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 33 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước; Nghị quyết số 09-NQ/TW, ngày 28-1-2022 của Bộ Chính trị về xây dựng, phát triển tỉnh Khánh Hòa đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; chỉ đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng về quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ và những giải pháp thiết thực xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.

Ba là, tạo đột phá về thể chế, thiết chế, tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả các nội dung về văn hóa đã được xác định trong Nghị quyết số 09 của Bộ Chính trị; triển khai thực hiện nghiêm Nghị quyết số 34-NQ/TU, ngày 22-12-2023 của Tỉnh ủy về phát huy các giá trị di sản văn hóa gắn với phát triển du lịch bền vững tỉnh Khánh Hòa đến năm 2025, định hướng đến năm 2030.

Bốn là, tiếp tục quan tâm xây dựng môi trường văn hóa, đời sống văn hóa cơ sở, nâng cao chất lượng, hiệu quả phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”. Xây dựng đời sống văn hóa ở địa bàn dân cư; các cơ quan, đơn vị đạt chuẩn thực chất về văn hóa; thực hiện tốt quy chế dân chủ ở cơ sở; xây dựng nếp sống văn hóa, văn minh, nhất là trong việc cưới, việc tang, lễ hội…

Năm là, phát huy vai trò tiên phong của đội ngũ văn nghệ sĩ, đơn vị hoạt động nghệ thuật dàn dựng, sáng tác các tác phẩm có giá trị cao về tư tưởng, nghệ thuật, có tiếng vang lớn đối với công chúng; nhất là các tác phẩm về quá trình hiện thực hóa khát vọng xây dựng tỉnh Khánh Hòa giàu đẹp, phát triển hiện đại, trở thành thành phố trực thuộc Trung ương vào năm 2030.

              ThS. LÊ HUY TUẤN 

Phó Trưởng khoa Xây dựng Đảng

Trường Chính trị tỉnh Khánh Hòa

 

* Tài liệu trích dẫn

[1]. Nguyễn Phú Trọng: Xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, Nxb. Chính trị quốc gia sự thật, Hà Nội, 2024.

[2]. Nghị quyết số 09-NQ/TW, ngày 28-1-2022 của Bộ Chính trị về xây dựng, phát triển tỉnh Khánh Hòa đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.