Đã có máy tách tiểu cầu tự động Haemonetics

Thạc sĩ, bác sĩ Trần Thị Chi và đồng nghiệp thực hiện chiết tách tiểu cầu.

Bệnh viện Đa khoa (BVĐK) tỉnh Khánh Hòa vừa đưa vào sử dụng 2 máy tách tiểu cầu tự động Haemonetics tại khoa Huyết học - Truyền máu (HHTM), cung cấp kịp thời khối tiểu cầu cho những bệnh nhân (BN) có nguy cơ xuất huyết trầm trọng. 

Trước đây, khi chưa có máy tách tiểu cầu, những BN có nguy cơ xuất huyết não, xuất huyết tiêu hóa… do giảm lượng tiểu cầu trong cơ thể thường được BVĐK tỉnh chuyển viện vào TP. Hồ Chí Minh. Nhưng từ tháng 10-2007 đến nay, được sự hỗ trợ của BV HHTM TP. Hồ Chí Minh, BVĐK tỉnh đã có 2 máy tách tiểu cầu tự động Haemonetics và thực hiện 12 ca tách tiểu cầu, ngăn chặn nguy cơ xuất huyết do giảm tiểu cầu ở những BN ung thư ruột, ung thư gan, mang thai sắp sinh… tại BV.

Thạc sĩ, bác sĩ (ThS.BS) Trần Thị Chi, Trưởng khoa HHTM BVĐK tỉnh cho biết, từ khi có máy tách tiểu cầu tự động, BV chủ động hơn trong việc cấp cứu những ca nguy cơ xuất huyết do giảm tiểu cầu. Bình thường, một người có khoảng 150.000 - 300.000 tiểu cầu/mm3 máu. Ngoài tiểu cầu, trong máu còn có nhiều thành phần khác như hồng cầu, bạch cầu, các hoóc-môn, chất đạm, đường, béo… Tiểu cầu có vai trò quan trọng trong quá trình đông cầm máu. Vì vậy, khi lượng tiểu cầu giảm dưới 100.000/mm3 máu thì nguy cơ xuất huyết ở BN tăng lên. Triệu chứng này thường gặp ở những BN bị ung thư máu, suy tủy xương, suy giảm tiểu cầu vô căn, sốt xuất huyết hoặc BN ung thư phải điều trị xạ trị và hóa trị kéo dài.

Để chiết tách tiểu cầu, các BS đưa kim tiêm vào động mạch ở cánh tay giống như lấy máu toàn phần. Máy chiết tách tiểu cầu sẽ bơm máu ra, lọc lấy tiểu cầu và giữ lại, còn những thành phần khác trong máu được trả về cơ thể người cho. Quy trình này được thực hiện 6 lần trong thời gian gần 90 phút để tách được 10 đơn vị tiểu cầu đậm đặc, tương đương 350ml.

ThS.BS Trần Thị Chi cho biết, những người cho tiểu cầu đều phải thực hiện các xét nghiệm, kiểm tra sức khỏe tổng quát trước đó. Nếu người cho cùng nhóm máu với BN, sức khỏe đạt trên 50kg (bất kể nam hay nữ), số lượng tiểu cầu trong cơ thể đạt hơn 200.000 tiểu cầu/mm3 máu, xét nghiệm các bệnh truyền qua đường máu như HBV, HCV, HIV, giang mai, sốt rét… đều âm tính mới được cho tiểu cầu. Mỗi lần lấy tiểu cầu phải cách nhau ít nhất 2 tháng và đặc biệt không cần phải nhịn ăn trước khi tách tiểu cầu. Người cho tiểu cầu hoàn toàn khỏe mạnh sau khi kết thúc chương trình. Chỉ 5 ngày sau, lượng tiểu cầu sẽ được tái tạo đầy đủ.

Cũng theo ThS.BS Trần Thị Chi, hiện nay, nguồn cung cấp tiểu cầu để cấp cứu cho BN rất hiếm. Do từ trước đến nay, chúng ta chưa có máy tách tiểu cầu tự động nên cũng chưa có ai tham gia hiến tiểu cầu. Bên cạnh đó, đời sống của tiểu cầu rất ngắn (chỉ trong 5 ngày) là hạn chế cơ bản trong công tác dự trữ tiểu cầu với số lượng lớn trong thời gian dài. Các ca cho tiểu cầu thực hiện ở khoa HHTM mới đây chủ yếu là người thân của BN. Chính vì vậy, việc làm thế nào đảm bảo đáp ứng đủ số lượng và chất lượng khối tiểu cầu để cung cấp cho người bệnh khi cần vẫn là vấn đề còn nan giải. 

THU HIỀN