Trước việc một số báo thời gian gần đây liên tục đưa tin về tiền polymer có vấn đề về chất liệu, chất lượng in ấn kém, sáng 11-10, tại cuộc giao ban báo chí hàng tuần...
 |
| Ảnh minh họa. |
Trước việc một số báo thời gian gần đây liên tục đưa tin về tiền polymer có vấn đề về chất liệu, chất lượng in ấn kém, sáng 11-10, tại cuộc giao ban báo chí hàng tuần của Ban Tư tưởng Văn hóa Trung ương, ông Lê Đức Thúy, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã thông báo chính thức về một số thông tin liên quan đến loại tiền này.
Về cơ sở lựa chọn chất liệu polymer để in bộ tiền mới, ông Thúy cho biết giấy nền polymer dùng để in tiền là một sản phẩm công nghệ mới ra đời từ năm 1988 do hãng Securency thuộc Ôxtrâylia sản xuất. Năm 2001, Ngân hàng Nhà nước đã in đồng tiền lưu niệm 50 đồng bằng giấy nền polymer tại Nhà máy in tiền Quốc gia.
Qua nghiên cứu, Ngân hàng Nhà nước thấy ưu điểm của loại tiền này là không thấm nước, phù hợp với môi trường khí hậu nóng ẩm ở Việt Nam, độ bền đồng tiền cao và qua đó giảm được chi phí in tiền; khả năng chống giả cao hơn tiền giấy cotton; có thể sử dụng các dây chuyền thiết bị in tiền cotton hiện có cho việc sản xuất tiền polymer, cũng như không đòi hỏi phải thay đổi các thiết bị kiểm đếm, tiêu hủy, máy rút tiền tự động (ATM) hiện có.
Tuy nhiên, loại tiền này cũng có nhược điểm là chất lượng in, hiệu quả mỹ thuật không tinh tế bằng giấy cotton; khi gấp và xiết mạnh thì nếp gấp khó trở lại bình thường, giá thành tiền polymer đắt gần gấp 2 lần tiền giấy cotton, nguồn cung cấp hiện tại chỉ có 1 công ty sản xuất nên dễ dẫn tới độc quyền về giá.
Sau khi cân nhắc ưu, nhược điểm của loại vật liệu này, Ngân hàng Nhà nước đề xuất lựa chọn chất liệu polymer để in bộ tiền mới và đã được các cấp có thẩm quyền phê duyệt.
Về công nghệ in tiền polymer tại Nhà máy in tiền Quốc gia, ông Thuý cho biết toàn bộ thiết bị in tiền hiện có của Nhà máy đều sử dụng được cho in tiền polymer, tuy nhiên tiền polymer cần có lớp phủ varnish nên cần đầu tư thêm máy in offset có chức năng phủ varnish.
Ông Thuý cho biết, Nhà máy in tiền Ôxtrâylia đã thực hiện đào tạo, chuyển giao công nghệ in tiền polymer cho Nhà máy in tiền Quốc gia trên cơ sở công nghệ, kỹ thuật mà Nhà máy này đang sản xuất tiền cho chính Ôxtrâylia và nhiều nước khác trên thế giới, chứ không phải là công nghệ đã lạc hậu đến 15 năm như có ý kiến nêu trên báo. Thực tế cho thấy, không có sự khác nhau về chất lượng giữa tiền 50.000 đồng polymer in tại Ôxtrâylia và in trong nước.
Theo ông Thúy, các ý kiến chỉ nhìn vào hiện tượng xấp nước lên đồng tiền rồi chà xát thấy ra mực để cho rằng đồng tiền, nhất là lớp phủ kém chất lượng hoặc thậm chí cho rằng "Tiền polymer gặp nước bị nhòe mực" là không có cơ sở về mặt công nghệ.
Ông Thuý khẳng định trên thực tế, nếu sử dụng và bảo quản trong điều kiện bình thường thì không thể nhòe mực. Như Ngân hàng Nhà nước đã giải thích nhiều lần trên các phương tiện thông tin đại chúng, trên đồng tiền có ứng dụng công nghệ in intaglio (in lõm), tạo nét in nổi ở một số chi tiết. Đây là một công nghệ bảo an mà các nước đều ứng dụng trong in tiền.
Do sự nhám, ráp của nét in nổi nên khi miết, chà xát khu vực in lõm thì mực in trên tờ tiền bị mài mòn thành bột mực nhỏ; hiện tượng này xảy ra kể cả khi đồng tiền khô hay ướt và đối với đồng tiền của bất kỳ nước nào, dù là tiền cotton hay tiền polymer, ông Thuý cho biết.
Về việc có đồng tiền kích thước nhỏ hoặc lớn hơn kích thước Ngân hàng Nhà nước thông báo +/-1mm là dung sai kỹ thuật cho phép (được quy định trong tiêu chuẩn kỹ thuật đồng tiền), không phải do lỗi in ấn. Ông Thuý cho biết, những đồng tiền cotton đang lưu hành cũng có dung sai kỹ thuật này.
Có ý kiến cho rằng "tiền polymer giòn như bánh tráng" là không đúng bởi độ bền xé của giấy nền polymer đã được kiểm nghiệm cả trên thiết bị thí nghiệm và thực tế. Ông Thuý khẳng định "các đồng tiền polymer còn nguyên vẹn không bị rách mép, không bị tác động của hóa chất làm hỏng chất liệu giấy nền không thể bị rách, vỡ khi vò, cuộn".
Về việc một đồng tiền 500.000 đồng không có chi tiết mực đổi màu (OVI), sau khi kiểm tra cụ thể hiện vật, Nhà máy in tiền Quốc gia đã khẳng định đây là tờ tiền bị lỗi trong quá trình in. Tuy nhiên, trường hợp này không phải là lỗi hệ thống hoặc công nghệ, mà là sản phẩm hỏng mang tính cá biệt. Do khâu kiểm tra chất lượng, cán bộ OTK của Nhà máy đã để lọt trường hợp này.
Về khả năng chống giả của bộ tiền polymer, ông Thuý cho biết đồng tiền mới được thiết kế với kỹ thuật chống giả cao hơn những đồng tiền cotton đang lưu hành. Ngoài các yếu tố bảo an tương tự như đồng tiền cũ, trên đồng tiền mới còn ứng dụng nhiều yếu tố bảo an khó làm giả, dễ kiểm tra nhận biết, như yếu tố hình ẩn (DOE), số dập nổi trong cửa sổ trong suốt ... Các yếu tố này, Ngân hàng Nhà nước đã thông báo cụ thể và rộng rãi khi phát hành đồng tiền vào lưu thông.
Đánh giá về khả năng chống giả của tiền polymer Việt Nam, Viện Khoa học hình sự, Bộ Công an năm 2005 nêu rõ: "So sánh với các mệnh giá tiền cotton cũ của Việt Nam và các loại tiền cotton của các nước trong khu vực, tiền polymer 50.000 đồng, 100.000 đồng và 500.000 đồng của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam có những ưu điểm vượt trội cả về chất liệu, công nghệ in ấn và khả năng chống giả".
Xét cả trên giác độ công nghệ và thực tế, Ngân hàng Nhà nước khẳng định các đồng tiền polymer có khả năng chống giả cao hơn các đồng tiền cotton đang lưu hành, góp phần hạn chế tình trạng tiền giả trong lưu thông, bảo vệ tốt hơn lợi ích của nhân dân và an ninh tiền tệ quốc gia.
Tại cuộc họp này, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Lê Đức Thuý cũng thông báo về một số chi tiết chưa thống nhất trên đồng tiền hoặc giữa các mệnh giá trong bộ tiền mới, về vấn đề đảm bảo an ninh tiền tệ đối với các mẫu tiền chế bản tại nước ngoài và về chi phí in tiền polymer.
Theo TTXVN
