05:09, 06/09/2005

VN là điển hình về thực hiện Mục tiêu thiên niên kỷ

"Việt Nam là điển hình trong việc thực hiện các Mục tiêu Phát triển Thiên niên kỷ (MDG) để các quốc gia khác học tập”, nhận xét này của Tổng Thư ký Liên hợp quốc Kofi Annan được ghi nhận...

Hội nghị cấp cao Á-Âu lần thứ 5 (ASEM 5) khai mạc tại Hội trường Ba Đình, Hà Nội.

"Việt Nam là điển hình trong việc thực hiện các Mục tiêu Phát triển Thiên niên kỷ (MDG) để các quốc gia khác học tập”, nhận xét này của Tổng Thư ký Liên hợp quốc Kofi Annan được ghi nhận như một sự cổ vũ và khích lệ Việt Nam tiếp tục "chinh phục" hoàn toàn MDG. 

5 năm qua, kể từ khi Chủ tịch nước Trần Đức Lương đặt bút ký cam kết thực hiện MDG cùng đại diện 188 quốc gia khác tại Hội nghị Thượng đỉnh Liên hợp quốc tháng 9-2000, Việt Nam đã có nhiều nỗ lực và sáng tạo để đạt được bước tiến đáng kể trong việc hiện thực hóa 8 nội dung trong MDG về xóa đói giảm nghèo, phổ cập giáo dục tiểu học, bình đẳng giới, về chăm sóc sức khỏe bà mẹ trẻ em, phòng chống HIV/AIDS, bảo đảm bền vững về môi trường và thiết lập quan hệ đối tác toàn cầu để phát triển. 

Ngay sau khi ký cam kết, Chính phủ Việt Nam đã triển khai việc “quốc gia hóa” các mục tiêu này bằng cách xây dựng hệ thống 12 mục tiêu phát triển quốc gia và lồng ghép chúng trong các kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của đất nước 5 năm và hàng năm.   

Điều này một mặt thể hiện cam kết mạnh mẽ của Chính phủ Việt Nam không chỉ đối với nhân dân Việt Nam mà với cả cộng đồng quốc tế về việc thực hiện thành công MDG; mặt khác thể hiện sự sáng tạo khá độc đáo của Việt Nam nhằm làm cho MDG phù hợp và thiết thực đối với tình hình cụ thể của đất nước, tạo khả năng và nâng cao hiệu quả trong việc huy động toàn dân thực hiện các mục tiêu này. 

Không chỉ riêng vị đứng đầu Liên hợp quốc mà rất nhiều vị khách quốc tế, đại diện các tổ chức quốc tế đều có những lời nhận xét, đánh giá rất khả quan về quá trình thực hiện MDG của Việt Nam.   

Năm 2003, khi Việt Nam trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới xuất bản được bản báo cáo thứ ba về việc thực hiện MDG và những thành tựu được đề cập, trong đó được ông Jordan Ryan, Trưởng đại diện thường trú của UNDP tại Việt Nam đánh giá là minh chứng cho việc thực hiện nghiêm túc và hiệu quả MDG, đồng thời khiến Việt Nam bắt đầu nổi lên là một trong những điển hình trong vấn đề này. 

Bình luận về bản báo cáo cấp quốc gia đầu tiên về việc thực hiện MDG do Chính phủ Việt Nam đưa ra tham vấn mới đây, các tổ chức được tham vấn bao gồm UNDP, UNICEF, ILO đều cùng một nhận xét rằng, ngay cách thức xây dựng báo cáo với sự tham gia của tất cả các bộ, ngành trên cả nước và tham vấn rộng rãi các đại biểu quốc tế đã thể hiện tính năng động, thái độ “cầu tiến” của Việt Nam trong quá trình thực hiện MDG. 

Bên cạnh đó, các tổ chức quốc tế nói trên cũng coi Hội nghị thượng đỉnh Thế giới năm 2005 sẽ được tổ chức tại Niu Yoóc vào giữa tháng 9, mà đoàn Việt Nam do Phó Chủ tịch nước Trương Mỹ Hoa dẫn đầu tham dự, là một sự kiện quốc tế đặc biệt quan trọng, một cơ hội tuyệt vời để Việt Nam cho toàn thể thế giới biết được những thành tựu rất đáng ghi nhận và những kinh nghiệm của mình từ quá trình thực hiện MDG. 

Hội thảo quốc tế với chủ đề "Xóa đói giảm nghèo - Kinh nghiệm của Việt Nam và một số nước châu Á" trong khuôn khổ Diễn đàn đối thoại hợp tác châu Á (ACD) được khai mạc tại Hà Nội ngày 10-6. Ảnh: TN.

Theo đánh giá của cộng đồng quốc tế, xóa đói giảm nghèo là lĩnh vực xuất sắc nhất của Việt Nam trong 8 mục tiêu đã cam kết. Bằng việc lồng ghép mục tiêu xoá đói nghèo vào chiến lược tăng trưởng toàn diện của các địa phương, Việt Nam đã thay đổi phương thức xoá đói giảm nghèo truyền thống, huy động được nguồn lực tổng hợp cho công cuộc này.   

Kết quả điều tra mức sống hộ gia đình cho thấy, tỷ lệ hộ nghèo của Việt Nam đã giảm mạnh, từ 58,1% năm 1993 xuống 24,1% năm 2004. Như vậy, trong 10 năm Việt Nam đã giảm được gần 60% số hộ. Kết quả này đã vượt trước cái đích năm 2015 mà MDG đề ra. 

Việc đảm bảo tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế luôn ở mức trên 7% trong những năm gần đây là vũ khí để tấn công đói nghèo và là cơ sở để duy trì kết quả đạt được từ công cuộc này. 

Từ một nước nhỏ bé và nghèo nàn, Việt Nam đã vươn lên thành đối tác thương mại lớn, với việc ký kết hơn 80 hiệp định thương mại và đầu tư song phương, có quan hệ hợp tác kinh tế với trên 170 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới.   

Điều này góp phần khẳng định rằng, thiết lập mối quan hệ đối tác toàn cầu vì mục đích phát triển là mục tiêu nhất quán trong chính sách đối ngoại và chính sách phát triển kinh tế đối ngoại của Việt Nam, phù hợp với cam kết trong MDG. 

Bằng những nỗ lực trong việc đổi mới thể chế kinh tế, hệ thống pháp luật, Việt Nam thể hiện mong muốn tăng cường tính minh bạch, thông thoáng trong hệ thống thương mại và tài chính để thực hiện mục tiêu hội nhập ngày càng sâu rộng vào nền kinh tế thế giới.   

Về giáo dục, Việt Nam được quốc tế đánh giá là quốc gia có nhiều thành tựu đáng kể so với các quốc gia có mức thu nhập bình quân đầu người tương đương. Việt Nam đã thiết lập được hệ thống giáo dục quốc gia khá hoàn chỉnh với số lượng trường dân lập có xu hướng ngày càng phát triển. Tỷ lệ học sinh tiểu học đến trường đúng độ tuổi đã đạt mức 94,4% từ năm 2003.   

Mục tiêu về bình đẳng giới, bảo vệ sức khỏe bà mẹ trẻ em ngày càng nhận được sự quan tâm đầu tư từ chính phủ, đạt nhiều kết quả đáng kể. Đặc biệt, vị thế của người phụ nữ Việt Nam hiện nay đã khác xa thời điểm cách đây 10 năm. Việt Nam tiếp tục giữ ngôi dẫn đầu châu á về tỷ lệ nữ tham gia Quốc hội với 27,3%. Trong các cơ quan nhà nước, tỷ lệ nữ Bộ trưởng và tương đương chiếm 12,5%; thứ trưởng và cấp tương đương chiếm trên 9%. 

Đối với vấn đề môi trường, Chính phủ Việt Nam đã phê duyệt một chương trình nghị sự về phát triển bền vững, các nguyên tắc và mục tiêu phát triển bền vững được lồng ghép vào các chính sách, chương trình phát triển quốc gia, các kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của các ngành và các địa phương.   

Kết quả đáng kể nhất trong lĩnh vực này là nâng cao độ che phủ rừng, từ 27,2% năm 1990 lên 37% năm 2004; tỷ lệ người dân sử dụng nước sạch tăng từ 26,2% năm 1993 lên 70% năm 2004. Riêng tỷ lệ này ở nông thôn tăng lên từ 18% năm 1993 lên 58% năm 2004, vượt trước chỉ tiêu tăng gấp đôi số người được tiếp cận nguồn nước sạch vào năm 2015 như cam kết trong MDG. 

Có được những kết quả trên không phải chỉ do những cố gắng trong 5 năm thực hiện MDG, mà đó là kết quả của một quá trình kiên trì theo đuổi các quyết sách đúng đắn về phát triển kinh tế-xã hội từ hơn nửa thế kỷ qua; đặc biệt là việc thực hiện đường lối đổi mới bắt đầu từ năm 1986. Những thành tựu Việt Nam đạt được trong 20 năm đổi mới nói như lời ông Jordan Ryan là “không thể ngờ được”. 

Tuy nhiên, cũng như lời cảnh báo của nhiều tổ chức quốc tế rằng “Việt Nam không được rời mắt khỏi những thách thức còn rất lớn phía trước”, Chính phủ đã nhìn nhận một cách khách quan về những thành tựu đạt được và chủ động đối phó với những thách thức đó.   

Cách đây hai năm, trong một diễn đàn về MDG, Phó Thủ tướng Vũ Khoan đã từng chỉ ra rằng, những kết quả có được hiện nay mới chủ yếu phản ánh về mặt số lượng; còn việc nâng cao chất lượng vẫn là một đòi hỏi bức xúc, nhất là nâng cao giáo dục, y tế cộng đồng, chất lượng cuộc sống của người dân ở vùng sâu - vùng xa. 

Từ nhận thức này, những năm gần đây, các mục tiêu tăng trưởng kinh tế xã hội đều đã hướng mạnh về chất lượng và hiệu quả, đảm bảo tính bền vững và đặc biệt chú trọng để mọi người dân đều có thể tiếp cận mục tiêu phát triển quốc gia và được hưởng thành quả của công cuộc phát triển đó.   

Bởi vậy, bên cạnh việc mang đến Hội nghị thượng đỉnh của Liên hợp quốc những kết quả đạt được và những kinh nghiệm của mình trong quá trình thực hiện MDG, Việt Nam sẽ coi đây là cơ hội để học hỏi kinh nghiệm của bạn bè quốc tế nhằm vượt qua những thách thức trên đường thực hiện các Mục tiêu Phát triển Thiên niên kỷ - đồng thời cũng là đích vươn tới của Việt Nam trong những năm tiếp theo.

Theo TTXVN