Chuyện bắt TT Dương Văn Minh đọc lời đầu hàng

Trong dịp đoàn hành quân tiếp lửa truyền thống “Vang mãi khúc quân hành” về Khánh Hòa, chúng tôi đã gặp 3 trong số những chiến sĩ từng tham gia trận đánh vào Dinh Độc Lập...

Từ trái sang, các ông: Bàng Nguyên Thất, Phùng Bá Đam, Nguyễn Huy Hoàng - những người đã tham gia bắt Tổng thống Dương Văn Minh.

Trong dịp đoàn hành quân tiếp lửa truyền thống “Vang mãi khúc quân hành” về Khánh Hòa, chúng tôi đã gặp 3 trong số những chiến sĩ từng tham gia trận đánh vào Dinh Độc Lập (30-4-1975), bắt buộc Tổng thống chính quyền Sài Gòn Dương Văn Minh ra đài phát thanh (ĐPT) tuyên bố với chính quyền cách mạng và nhân dân Sài Gòn lời đầu hàng không điều kiện. Đó là các ông: Phùng Bá Đam, Bàng Nguyên Thất và Nguyễn Huy Hoàng. Đã 30 năm trôi qua, nhưng mỗi khi nói về sự kiện đó, tất cả đều không thể nào quên.

Tiếp chúng tôi tại Nhà khách Quân khu 5 (86A Trần Phú - Nha Trang), giờ đây là: Đại tá Phùng Bá Đam, cán bộ Công ty Cấp thoát nước Bàng Nguyên Thất và Kiến trúc sư Nguyễn Huy Hoàng, tất cả kể rất say sưa, nhập tâm vào “dòng chảy” của những trận đánh giải phóng Sài Gòn. Trong đó, đáng nhớ nhất là việc bắt Tổng thống Dương Văn Minh đọc lời tuyên bố đầu hàng không điều kiện. Đại tá Phùng Bá Đam kể: “Ngày 30-4, E66 (Đoàn Bộ binh Đông Sơn) thuộc F304, Lữ đoàn 203 xe tăng cùng một số binh chủng khác của Quân đoàn sau khi đột phá qua các tuyến phòng thủ của địch, các lực lượng hành tiến trên đường Hồng Thập Tự. Vào đến cổng Dinh Độc Lập, chiếc xe tăng 390 húc thẳng cổng chính tiến vào dinh. Sau đó, xe Jeep chở chúng tôi gồm: Phạm Xuân Thệ (Phó E66), Trung úy Phùng Bá Đam, Thiếu úy Đinh Thái Quang (Trợ lý E66) và 2 chiến sĩ thông tin Bàng Nguyên Thất, Nguyễn Huy Hoàng cùng một số chiến sĩ khác tiến vào trong dinh. Tại đây, chúng tôi gặp Chuẩn tướng Nguyễn Hữu Hạnh, phụ tá của Tổng thống Dương Văn Minh. Ông báo cáo: “Nội các chính quyền Sài Gòn đang có mặt trong phòng khánh tiết”. Ông Hạnh dẫn chúng tôi vào phòng. Căn phòng rộng, trang trí nội thất hiện đại nhưng rất im lặng. Không ai bảo ai, tất cả những người trong phòng đứng dậy. Ông Hạnh giới thiệu người cao to, mặt vuông chữ điền là Tổng thống Dương Văn Minh. Được giới thiệu, ông Minh bước lên: “Báo cáo cấp chỉ huy, nội các chính quyền Sài Gòn đang chờ sẵn để bàn giao”. Ông ta giơ tay để bắt tay chúng tôi nhưng chúng tôi từ chối. Anh Phạm Xuân Thệ tuyên bố: “Các anh đã thua, bị bắt làm tù binh, không có gì để bàn giao”. Ông ta cúi đầu lặng im. Chúng tôi bàn nhau bắt Dương Văn Minh tuyên bố đầu hàng không điều kiện ngay trên ĐPT. Đường dây từ Dinh Độc Lập ra ĐPT đã bị mất liên lạc, chúng tôi bàn khẩn trương đưa Dương Văn Minh ra ĐPT. Ngoài đường phố, tiếng súng nổ râm ran. Sợ không đảm bảo an toàn trong khi đi, Dương Văn Minh ngồi xuống ghế xin được tuyên bố đầu hàng tại dinh. Giọng kiên quyết, anh Thệ nói: “Quân giải phóng đã tràn ngập thành đô, chúng tôi bảo đảm an toàn cho các ông”. Dương Văn Minh cúi đầu: “Chúng tôi xin tuân lệnh cấp chỉ huy”. Chúng tôi áp giải Dương Văn Minh ra ĐPT. Lúc này, ĐPT đã được D8 thuộc E66 chiếm lĩnh. Chúng tôi lên ĐPT thảo lời tuyên bố đầu hàng cho Dương Văn Minh. Tham gia thảo lời tuyên bố đầu hàng cho Dương Văn Minh còn có anh Bùi Tùng - Chính ủy Lữ đoàn 203 xe tăng cũng vừa theo đoàn quân giải phóng tiến vào ĐPT. Khi thảo xong lời tuyên bố đầu hàng, chúng tôi

Tổng thống Dương Văn Minh (người ngồi bên phải) đọc lời đầu hàng không điều kiện trên đài phát thanh.

đã đưa cho Dương Văn Minh đọc, nhưng ông ta loay hoay mãi không đọc được vì chữ của đồng chí Thệ rất khó nhìn. Dương Văn Minh đề nghị chúng tôi đọc cho ông ta chép lại: “Tôi, Đại tướng Dương Văn Minh - Tổng thống chính quyền Sài Gòn…”, Dương Văn Minh ngừng lại đề nghị cấp chỉ huy không nêu chức danh Tổng thống vì vừa mới nhận chức có mấy ngày. Anh Bùi Tùng kiên quyết: “Không được, dù một ngày một giờ ông cũng là Tổng thống”. Dương Văn Minh không còn ý kiến và bắt đầu viết rồi đưa chúng tôi xem lại. Thấy đúng, chúng tôi cho ghi âm để phát trên đài. Lúc này, máy ghi âm Hitachi chúng tôi mang từ Đà Nẵng vào cùng các cuộn băng đã cũ nát nên bị rối. Liền lúc đó, một phóng viên Cộng hòa Liên bang Đức đã cho chúng tôi mượn máy để ghi âm lời tuyên bố đầu hàng của Dương Văn Minh. Sau khi ghi âm xong, chúng tôi lại bàn với nhau lời chấp nhận tuyên bố đầu hàng không điều kiện của Tổng thống Dương Văn Minh. Anh Bùi Tùng là người chỉ huy cao nhất có mặt lúc đó đọc lời chấp nhận: “Tôi thay mặt cho quân giải phóng miền Nam Việt Nam đơn vị đánh chiếm Dinh Độc Lập tuyên bố chấp nhận lời đầu hàng không điều kiện của Tướng Dương Văn Minh - Tổng thống chính quyền Sài Gòn. Tôi long trọng tuyên bố TP. Sài Gòn - Gia Định đã hoàn toàn giải phóng”. Sau khi anh Bùi Tùng đọc xong, Vũ Văn Mẫu - trợ lý của Dương Văn Minh đề nghị cấp chỉ huy cho được phát biểu nhưng chúng tôi không cho. Ông ta giải thích chỉ phát biểu: “TP. Sài Gòn đã hoàn toàn giải phóng, không có tàn sát, không có đổ máu. Tôi kêu gọi mọi hoạt động trở lại bình thường”. Chúng tôi thấy được và chấp nhận. Sau khi tuyên bố xong, chúng tôi xem đồng hồ lúc đó khoảng 11 giờ 30 phút ngày 30-4-1975. Chúng tôi đưa Dương Văn Minh trở lại Dinh Độc Lập để bàn giao cho Quân đoàn…”

                                                                                                  ĐẠI HẢI (Lược ghi theo lời kể của Đại tá Phùng Bá Đam)