Vụ 6 tàu cá bị chìm đêm 4 rạng ngày 5-3-2005 của ngư dân Nha Trang, ngoài yếu tố bất khả kháng trước sự khắc nghiệt của thiên nhiên, còn có nguyên nhân chủ quan. Đó là công tác tìm kiếm cứu nạn của ta còn quá kém...
 |
| Những chiếc ghe cá đang đậu ở cửa sông Cái, phần lớn không có phao cứu sinh. |
Vụ 6 tàu cá bị chìm đêm 4 rạng ngày 5-3-2005 của ngư dân Nha Trang, ngoài yếu tố bất khả kháng trước sự khắc nghiệt của thiên nhiên, còn có nguyên nhân chủ quan. Đó là công tác tìm kiếm cứu nạn của ta còn quá kém. Bên cạnh đó, khả năng tự “cứu sinh” của các chủ ghe cũng như từng ngư dân còn nhiều bất cập, cần có biện pháp kịp thời để uốn nắn.
Quy định của cơ quan Đăng kiểm nghề cá là khi tàu ghe ra khơi ngoài các yếu tố bắt buộc phải đảm bảo như khả năng chịu sóng gió của vỏ tàu ghe, công suất hoạt động của máy móc, phương tiện thông tin, liên lạc… còn có một trang bị khác không thể thiếu là phao cứu sinh cho thuyền viên. Phao cứu sinh có 2 loại: Phao cho cá nhân và phao cho tập thể. Phao cho cá nhân có thể làm bằng vòng xốp đeo qua nách hoặc áo phao mặc vào người. Phao cho tập thể làm bằng loại xuồng cao su có chứa hơi hoặc xuồng bằng xốp. Phao cho cá nhân, nhất là loại áo phao mang vào người ngay trong thời tiết bình thường khi kéo lưới, thả câu hoặc thao tác nghề nghiệp nhằm đề phòng bất trắc xảy ra. Còn phao cho tập thể là để sử dụng khi tình huống xấu hơn.
Tìm hiểu về thực trạng phao cứu sinh cho ngư dân trên 6 chiếc ghe bị nạn, chúng tôi thấy chỉ có 1 ghe được trang bị phao cứu sinh. Đó là ghe ông Lê Lên, trú khóm Phương Mai, phường Vĩnh Phước. Anh Lê Hoài Ngọc, con trai ông Lên, thuyền trưởng ghe KH-2269 cho biết: Khi thấy sóng to gió lớn, ghe có nguy cơ bị chìm, anh đã hô hoán thuyền viên mặc áo phao và khi ghe bị chìm, anh còn bình tĩnh bảo anh em kéo phao tập thể kết lại thành bè để bám. Nhờ vậy, khi bị sóng đánh tách ra làm 2 nhóm, anh em vẫn có phao tập thể và áo phao cá nhân nên dẫu có trôi dạt 40 - 50 tiếng đồng hồ vẫn không ai bị rơi rớt và khi gặp tàu thuyền khác đã được họ cứu sống toàn bộ. Đây là bài học kinh nghiệm xương máu cần được phổ biến cho ngư dân.
5 chiếc ghe còn lại thì sao? Các chủ ghe hoặc người nhà của chủ ghe khi được hỏi về vấn đề này đã viện dẫn nhiều lý do: Khi đăng kiểm, đều có phao cứu sinh, song để dưới ghe lâu ngày bị hư hỏng do mục nát hoặc chuột cắn. Có người còn biện bạch: Cần gì áo phao, ở ghe rất nhiều can nhựa trắng đựng nước. Loại này có sức nổi mạnh hơn áo phao. Ngoài ra dưới ghe còn phao nhựa tròn dùng để đánh lưới và thả câu. Chúng tôi chất vấn: Áo phao có thể mặc ngay khi kéo lưới, thả câu, còn can nhựa thì phải sử dụng hết nước mới có. Gió bão nổi lên bất ngờ, biết khi nào xảy ra để chuẩn bị? Đó là chưa nói khi xảy ra chìm ghe thì ngư dân sẽ sử dụng can nhựa và phao nhựa tròn bằng cách nào? Nếu chỉ dùng tay bấu víu thì được một lúc nào đó tay chân cũng rã rời và rồi sẽ phó mặc cho số mệnh. Thực tế đã chứng minh, 8 người đi trên ghe ông Lê Hoài Ngọc nhờ có phao cứu sinh nên được cứu sống một cách trọn vẹn. Trong lúc đó, 8 người đi trên ghe ông Trần Thưa, chỉ sau 12 tiếng đồng hồ ghe chìm, mặc dù gặp được tàu lớn, song đuối sức, không thể bíu chặt thang dây để lên tàu, khi bị rơi xuống biển, do không có áo phao nên đã chìm ngay và không còn cách nào cứu vớt được. Phát hiện 8 người mà chỉ cứu sống được 1 người. Đây là bài học quá đau xót. Trường hợp 4 người đi trên ghe ông Nguyễn Thanh Cảo, cũng vì không có áo phao nên khi kiệt sức đã phải lần lượt buông tay.
Giông gió ở biển là chuyện thường tình. Do vậy phao cứu sinh cho người đi biển là nhu cầu cấp thiết. Nên chăng các ngành chức năng cần có biện pháp kiểm tra gắt gao hơn để ngư dân khi ra khơi phải có phao cứu sinh. Đồng thời tuyên truyền vận động để ngư dân có thói quen mỗi khi tác nghiệp như kéo lưới, thả câu, ngay cả lúc trời yên biển lặng cũng phải mặc áo phao. Có như vậy mới hạn chế được mất mát khi thiên tai xảy ra.
NGUYỄN XUÂN
