Ngộ độc cá nóc - Lại chuyện “biết rồi, nói mãi...”

Cá nóc vẫn được chế biến và phơi khô.

Biết rồi, nói mãi…, nhưng vẫn ăn để rồi cả 8 người cùng nhập viện vì ngộ độc cá nóc, trong đó có 1 người hết sức nguy kịch. Đó là chuyện xảy ra tại tổ 7, thôn Đắc Lộc, xã Vĩnh Phương, TP. Nha Trang cách đây vài ngày.

Bữa nhậu nhớ đời:

Theo lời kể của các nạn nhân, tối 30-9, anh Lê Ngọc Cân (23 tuổi, làm nghề đi biển) có mang sang nhà anh Trần Cư (32 tuổi, làm rẫy) một con cá nóc vàng đã được làm sạch, phơi gần khô và ướp sẵn gia vị, rủ mọi người nhậu. Tuy biết cá nóc độc nhưng nghe anh Cân nói anh đã ăn nhiều lần, vả lại cá đã làm kỹ (bỏ đầu, ruột, mật, xương), hơn nữa anh Cân cũng cùng ăn nên mọi người yên tâm. Cuộc nhậu hôm đó ngoài anh Cư, anh Cân còn có 6 người nữa là: Phạm Khương (17 tuổi), Phạm Tấn Quang (20 tuổi), Trần Văn Tảo (21 tuổi), Hồ Thị Nhỏ (50 tuổi), Trần Thị Mỹ Lệ (24 tuổi) và Trần Quang Thuận (8 tuổi). Trong đó, bà Nhỏ, Tảo, Lệ và Thuận là mẹ, em và con anh Cư. Cuộc nhậu kéo dài chừng một giờ đồng hồ với con cá nóc khô chưa đầy 2 lạng, to chỉ bằng bàn tay, vậy mà hậu quả hết sức nặng nề. Lúc 3 giờ sáng 1-10 (tức sau cuộc nhậu chừng 7 tiếng), cả 8 người cùng có chung triệu chứng: đau đầu, tê lưỡi, khó thở, đứng không vững… và được gia đình đưa đi cấp cứu tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh. Đến thời điểm này, bé Thuận đã được ra viện, những người khác vẫn đang điều trị, trong đó tính mạng của anh Trần Cư  đang “ngàn cân treo sợi tóc”. Hiện tại, anh Cư vẫn còn hôn mê sâu và phải thở máy. Theo các bác sĩ, mức độ ngộ độc của anh Cư rất nặng, nếu qua được, sức khỏe của anh cũng khó có thể hồi phục như trước.

Tại khoa Nội tổng hợp thần kinh, anh Lê Ngọc Cân dường như chưa hoàn hồn sau vụ ngộ độc. Anh cho biết trong chuyến đi biển mới đây, anh và các bạn chài đã bắt được nhiều cá nóc ở vùng biển Cà Ná. Anh mang về 4 con. Tại thời điểm diễn ra cuộc nhậu, ở nhà anh còn 3 con. Tuy nhiên, ngay sau vụ ngộ độc, cơ quan chức năng đã đến tận nhà thu giữ.

Lời khuyên của nhà khoa học:

Theo cử nhân Đỗ Tuyết Nga (Viện Hải dương học Nha Trang), ở vùng biển nước ta hiện có rất nhiều loài cá nóc, trong đó có ít nhất 40 loài cá nóc có chứa độc tố Tetrodotoxin gây ngộ độc cho người. Tetrodotoxin là độc tố ngoại sinh, có hàm lượng rất cao trong mùa mang trứng của các loài cá nóc, nhất là vào thời kỳ trứng thành thục sinh dục. Mùa cá nóc ngon nhất chính là mùa cá mang trứng. Vì vậy, cá càng ngon lại càng độc. Trứng và gan cá nóc chứa nhiều độc tố nhất. Vào mùa mang trứng cả phần thịt cá cũng gây ngộ độc cho người. Khoảng 2 gam mô cá nóc độc cũng có thể giết chết người. Độc tố cá nóc có độc tính gấp 10.000 lần so với chất độc cyanide. Cũng theo cử nhân Tuyết Nga, thời gian bắt đầu xuất hiện những triệu chứng ngộ độc (đầu tiên là tê môi, lưỡi, đau đầu, đau bụng, đi loạng choạng, nôn mửa, sững sờ, sau đó là mất ngôn ngữ, khó thở, áp suất máu giảm, mất sự điều hòa toàn thân, liệt cảm giác, tím tái, hôn mê…) thường khoảng 20 phút đến 3 giờ sau khi ăn. Trong trường hợp nhanh nhất, nạn nhân có thể chết trong một tiếng rưỡi, tối đa khoảng 8 giờ, thời gian chết trung bình 4 đến 6 giờ.

Phân loại cá nóc tại một bến cá.

Điều đáng nói là hiện nay vẫn chưa có thuốc giải độc cho sự ngộ độc độc tố cá nóc. Biện pháp thông thường nhất vẫn là thông khí nhân tạo hoặc rửa dạ dày bằng than hoạt tính để loại bỏ phần độc tố còn sót lại và truyền dịch vào tĩnh mạch.

Do độc tố cá nóc nguy hiểm như vậy nên các nhà khoa học có lời khuyên: Tuyệt đối không ăn thịt cá nóc vào mùa mang trứng; không ăn, không phơi khô đối với cá nóc đã bị trầy và bị dập trứng, gan; thịt cá phải được làm cẩn thận, loại bỏ da, không để dính phần trứng, gan, mật, nội tạng và máu; thịt cá phải rửa sạch, đun kỹ. Tuy nhiên, an toàn nhất vẫn là không nên ăn cá nóc tươi hoặc khô nếu không biết rõ nguồn gốc và cách xử lý cá vì thực tế vẫn có nhiều trường hợp ngộ độc hoặc tử vong đối với cả những ngư dân rất thành thạo trong việc phân biệt các loài cá nóc và cách xử lý cá.

HẢI YẾN