Cảnh giác với yến sào giả

Không phải đến nay yến sào giả mới xuất hiện ở thị trường trong tỉnh, mà hiện tượng này đã xuất hiện từ 10 năm trước. Ngày 18-7-1996, Công an TP. Nha Trang...

Các quầy hàng hải sản khô khu vực xuất hiện yến sào giả.

Không phải đến nay yến sào giả mới xuất hiện ở thị trường trong tỉnh, mà hiện tượng này đã xuất hiện từ 10 năm trước. Ngày 18-7-1996, Công an TP. Nha Trang phá chuyên án tiêu thụ yến sào giả, bắt khẩn cấp Trương Thị Đào, sinh năm 1956, trú tổ 20 Hà Ra, phường Vĩnh Phước, TP. Nha Trang. Khám xét chỗ ở của Đào và 20 sạp hàng buôn bán hải sản khô ở chợ Đầm, Công an thu được 1.267 hộp và 1.230 viên yến sào gương, tổng trị giá trên 30 triệu đồng. Đấu tranh với Đào, thị thừa nhận: Loại yến này được thị tiêu thụ ròng rã trong 3 năm trời với số lượng khoảng 4 đến 5 ngàn hộp, mỗi hộp 10 viên đựng trong giấy bóng kính hình hộp chữ nhật có nhãn mác bằng chữ Trung Quốc, do Công ty Yến sào Thái Hưng, Chợ Lớn sản xuất. Tiến hành phân tích thành phần của yến sào gương, Chi cục Tiêu chuẩn - Đo lường - Chất lượng Khánh Hòa kết luận: Sản phẩm hoàn toàn không có thành phần của yến. Bởi vậy, nên khi khách hàng hỏi mua, nói là yến sào nhưng giá nào cũng bán. Mặt khác, hồi đó trên thị trường Nha Trang còn lác đác yến sào thật, do một số công nhân Công ty Yến sào hoặc dân địa phương trộm cắp lén lút bán ra thị trường. Nếu du khách nào nghi ngờ không mua yến sào gương thì người bán xì ra loại yến thật và lúc đó họ sẽ hét cái giá đích thực của yến từ 3 - 5 triệu đồng/lạng. Bà T.T.H, một cán bộ trong Ban quản lý chợ Đầm hồi đó nhận xét: Tiền nào của đó thôi, nói là yến sào nhưng rẻ như mứt dừa, vậy mà vẫn không ít du khách tìm mua. Ham của rẻ nên bị mắc lừa.

Vụ yến sào gương năm đó đáng tiếc là chỉ giải quyết được phần ngọn bởi kẻ tiêu thụ lấy hàng qua trung gian, còn người sản xuất là một công ty không có thực. Tuy nhiên, nhờ vụ việc được xử lý nghiêm bằng cách tịch thu tiêu hủy hàng hóa và xử phạt bằng pháp luật đối với Trương Thị Đào; phạt tiền cả Đào lẫn 20 chủ sạp có hàng cộng với việc xiết chặt việc quản lý của các ngành chức năng nên nạn tiêu thụ yến sào giả ở Nha Trang được chấm dứt từ đó đến nay.

Tổ yến giả.

Lần này, hàng giả không phải yến sào gương mà là yến sào tai chưa qua chế biến. Một nữ du khách từ Tuyên Quang lần đầu tiên vào Nha Trang, tạm trú tại khách sạn L.G đường Trần Phú, ngày 25-7, sau khi đi chợ Đầm về đã khoe với mấy cô bạn, rằng chị mua được 2 lạng tai yến với giá rẻ không ngờ: 250.000 đồng/lạng. Bà chủ khách sạn thoáng nghe đã giật mình. Là người sống lâu năm ở Nha Trang, có chồng công tác ở một đơn vị liên quan đến biển đảo, bà biết thời điểm này Công ty Yến sào không bán ra thị trường loại yến nguyên liệu. Có chăng thì cũng do những người dân biển lén lút trộm cắp, song giá yến làm gì rẻ đến vậy(?) Nghi ngờ không phải là yến thật, bà chủ khách sạn xin chị khách cho xem. Vừa lấy tai yến trong hộp giấy bóng kính ra, bà đã thốt lên: Hàng dỏm rồi. Bà chủ khách sạn hỏi tiếp: Chị mua ở đâu? Chị khách trả lời: Ở chợ Đầm, khu vực bán hàng hải sản khô.

Tưởng chuyện mua yến sào giả chỉ có trường hợp nữ du khách ở khách sạn L.G, nào ngờ ở khách sạn Q.H gần đó và T.G ở đường Lê Lợi cũng có người nhầm. Một vài khách hàng còn mang yến đến Công ty Yến sào nhờ so sánh. Thực tế đó làm cho Công ty Yến sào bất ngờ. Lãnh đạo Công ty vội cho cán bộ ra chợ Đầm xem xét thực hư thì quả thực có không ít sạp hàng bày bán. Chị H. cán bộ Công ty vừa kịp hỏi mua được vài hộp để làm chứng thì bị phát hiện nên người bán đã phủi tay và thông báo cho nhau tẩu tán hết hàng giả. Đem tai yến về Công ty phân tích thì thấy: Bên ngoài yến giả có màu trắng đục, trắng đều, không có gợn bẩn, không dính phân hoặc lông chim như thường thấy ở tai yến thật và có mùi tanh rất khó chịu. Yến ở dạng nguyên sơ, được xếp 3 - 4 tai (một lạng) trong hộp giấy bóng kính, không có nhãn mác, địa chỉ xuất xứ và thời hạn sử dụng. Đưa vào máy phân tích, không xuất hiện các thành phần của yến thật, chứng tỏ tai yến được làm bằng một loại bột gì đó kết hợp với rong biển. Ngày 26-7, Giám đốc Công ty Yến sào gửi công văn yêu cầu thông báo tình hình trên các phương tiện thông tin đại chúng và đề nghị cơ quan chức năng có biện pháp ngăn chặn.

Như vậy việc xuất hiện yến sào giả ở thị trường Nha Trang là có thật. Để bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng; bảo vệ thương hiệu các sản phẩm sản xuất từ yến sào và nguồn nguyên liệu yến Khánh Hòa hiện đang có uy tín lớn trên thị trường trong nước cũng như khu vực, đề nghị cơ quan chức năng có biện pháp điều tra tìm ra nguồn gốc xuất xứ của loại yến giả và người sản xuất để xử lý. Mặt khác, Ban quản lý chợ Đầm cũng nên thường xuyên kiểm tra, đôn đốc và giáo dục thương nhân không nên vì lợi ích cá nhân mà lén lút tiêu thụ hàng giả, hàng kém phẩm chất, vừa làm tổn hại đến quyền lợi người tiêu dùng vừa ảnh hưởng đến uy tín của mặt hàng đặc trưng mà chỉ Khánh Hòa và một vài địa phương mới có. Người tiêu dùng hãy cảnh giác với yến sào giả, không nên ham rẻ mà bị mắc lừa.

NGUYỄN XUÂN