11:05, 12/05/2017

Những đóa hồng viết nhạc

Đó là những nữ nhạc sĩ, tuy không nhiều nhưng các tác phẩm của họ đều thấm đẫm một tình yêu quê hương, đất nước, dạt dào cảm xúc lứa đôi lãng mạn.

Đó là những nữ nhạc sĩ, tuy không nhiều nhưng các tác phẩm của họ đều thấm đẫm một tình yêu quê hương, đất nước, dạt dào cảm xúc lứa đôi lãng mạn.

Giai đoạn nửa cuối thập niên 1980, cùng với những ca khúc “bolero - Gò Công” réo rắt khắp nẻo đường quê có bài hát Huế tình yêu của tôi qua giọng ca dịu dàng chất Huế Bảo Yến đã làm xốn xang triệu thính giả khi nghe. Tác giả bài hát là nhạc sĩ Trương Tuyết Mai, phổ thơ Đỗ Thị Thanh Bình. Đây được coi là bài hát về miền sông Hương núi Ngự hay nhất sau giải phóng. Người ta cứ nghĩ rằng tác giả bài hát chắc phải là người gốc Huế nên mới viết nên giai điệu mượt mà, dịu dàng, đầy trầm mặc như dòng sông Hương. Nhưng không, nhạc sĩ Trương Tuyết Mai là người con miền đất biển Sông Cầu - Phú Yên, sống và làm việc ở TP. Hồ Chí Minh. Nhạc sĩ kể lại rằng, chị yêu Huế vì sau giải phóng đã được công tác tại đây gần 1 tháng, nhưng viết mãi vẫn không được, tới năm 1985 được đọc bài thơ của Đỗ Thị Thanh Bình thì mới lên duyên. Chỉ một bài hát đó mà tên nhạc sĩ trở nên quen thuộc với công chúng, và có lẽ đây là tác phẩm lớn nhất, ấn tượng nhất của chị. Nhạc sĩ Trương Tuyết Mai còn có bài hát rất hay được giới trẻ yêu thích như: Đừng nhìn em như thế, Đợi chờ, Ru anh…

 

Nhạc sĩ Trương Tuyết Mai
Nhạc sĩ Trương Tuyết Mai


Cũng giai đoạn này, có một nữ nhạc sĩ xuất thân là cô giáo làng gốm Bát Tràng, bên dòng sông Hồng (Hà Nội), đó là: Lệ Giang. Cô giáo Lệ Giang mê âm nhạc, hàng tuần đạp xe vào nội ô học nhạc và người thầy chính là nhạc sĩ nổi tiếng Hồng Đăng. Tưởng rằng học chỉ để thỏa lòng say mê âm nhạc, chẳng dè Lệ Giang lại sáng tác 2 bài hát làm sững sờ giới nhạc sĩ lúc bấy giờ, đó là Ước mơ xanh nói về tình yêu với nghề giáo và Đất nước tình yêu… - cảm xúc từ trái tim của một cô giáo trẻ mới biết sơ về kiến thức âm nhạc. Để chào mừng 35 năm ngày Quốc khánh - 1980, Lệ Giang đã sáng tác bài hát hòa trộn Tổ quốc với con người thông qua cầu nối tình yêu. Nhạc sĩ Hồng Đăng rất tự hào về cô học trò của mình.


Nhạc sĩ Dân Huyền công tác ở Đài Tiếng nói Việt Nam kể rằng, Lệ Giang được ví như nữ thần đồng âm nhạc, nhiều nhạc sĩ rủ nhau sang tận Bát Tràng thăm Lệ Giang, xem cô giới thiệu tác phẩm mới, nghe cô hát… Nhạc sĩ Dân Huyền thú thật, ban đầu khi thấy bản nhạc Đất nước tình yêu, đưa cho nhạc sĩ Thuận Yến xem còn tưởng lầm đây là bản nhạc của Lư Nhất Vũ ký tên vợ là Lê Giang, sau mới biết không phải vậy. Rất tiếc, cô giáo nhạc sĩ qua phút giây thăng hoa ấy thì sau này không sáng tác thêm bài hát nào nữa và không tham gia gì về âm nhạc. Có người tiếc nuối nói Lệ Giang giống như nhà văn Nguyễn Đình Thi sáng tác 2 bài hát rồi thôi, nhưng thế cũng quá đủ để nữ nhạc sĩ ghi dấu ấn trong lịch sử âm nhạc Việt Nam.


Chúng ta cũng phải nhắc đến một nhạc sĩ rất độc đáo đó là Tường Vi. Chị vốn là ca sĩ hàng đầu thời kháng chiến chống Mỹ với giọng hát cao tới kinh điển như khi thể hiện bài “Cô gái vót chông”, được phong NSND. Tuy nhiên, chị lại là tác giả của một bài hát được gọi là không quân ca - Phi đội ta xuất kích. Bài hát có chủ đề về các chiến sĩ phi công tưởng rất khô khan vậy mà vừa hùng tráng vừa lãng mạn: “Rộn ràng phi đội ta xuất kích. Đại bàng vút cánh cao lên trời mây”. Sau này, NSND Tường Vi có sáng tác thêm một số bài như: Quê hương anh là biển, Tình Việt - Lào... nhưng chỉ cần bài Phi đội ta xuất kích cũng đủ để Tường Vi thành nhạc sĩ nổi tiếng.


Nguyễn Thị Nhung là nữ nhạc sĩ có học hàm học vị cao nhất cho tới tận hôm nay: Phó Giáo sư - Tiến sĩ, Phó Giám đốc Nhạc viện Hà Nội. Ngoài giảng dạy nhạc, chị còn là tác giả của nhiều bản khí nhạc nổi tiếng: Quê mẹ, Chiều quê hương, Vũ Khúc… Những bản nhạc của Nguyễn Thị Nhung được nhiều dàn nhạc nổi tiếng trình tấu, được làm bài giảng dạy trong trường nhạc, thu âm làm nhạc nền cho đài phát thanh - truyền hình cho tới tận hôm nay. Nhạc sĩ Nguyễn Thị Nhung chính là vợ của nhạc sĩ nổi tiếng Huy Du.


Sang giai đoạn mới xuất hiện nhiều nữ nhạc sĩ trẻ rất ấn tượng như: Giáng Son, Quỳnh Hợp, đặc biệt có Lê Cát Trọng Ý, Vũ Cát Tường, Sa Huỳnh… Tuy nhiên, để ghi dấu ấn thực sự và lớp khán giả hôm nay có thể lưu giữ lâu dài tác phẩm của họ như lớp đàn chị năm xưa thì cần có thời gian mới có thể trả lời được. Nhưng dẫu sao cũng đáng mừng vì có thế hệ nữ nhạc sĩ tiếp nối và họ đang vươn lên với bản sắc riêng của mình.


Dương Trang Hương