Nghệ sĩ Chí Trung - chàng Romeo thuở nào

Cứ dịp gần Tết Nguyên đán, nhiều người gặp Chí Trung lại hỏi: "Sao, Táo Giao thông năm nay thế nào?". Năm ngoái, khi đạo diễn chương trình Táo Quân của VTV đảo vai Táo Giao thông của Chí Trung cũng làm cho báo mạng xôn xao…

Cứ dịp gần Tết Nguyên đán, nhiều người gặp Chí Trung lại hỏi: “Sao, Táo Giao thông năm nay thế nào?”. Năm ngoái, khi đạo diễn chương trình Táo Quân của VTV đảo vai Táo Giao thông của Chí Trung cũng làm cho báo mạng xôn xao… Bây giờ, người ta thích gọi anh là Táo Giao thông! Nhưng với tôi và có thể nhiều người từng xem kịch với những vai diễn thuở đầu của Chí Trung thì anh vốn là chàng Romeo một thời chưa xa của kịch nói Tuổi Trẻ.

Khán giả Nha Trang vẫn chưa quên vào mùa hè năm 1980, ở rạp Tân Tân, đường Thống Nhất (nay là Trung tâm Văn hóa) được thưởng thức vở kịch nổi tiếng của Shakespeare - Romeo và Juliet với dàn diễn viên trẻ của Nhà hát Tuổi Trẻ. Sân khấu đơn giản với cái ban công gỗ của nhà Juliet thế mà bừng sáng, đầy lãng mạn cho Romeo và Juliet tình tự dưới ánh trăng xứ Verona nước Ý. Mọi khán giả đều say mê theo nhân vật và cả khen tặng cho các diễn viên. Chàng Romeo do hai chàng trai trẻ đẹp nhất của nhà hát: Chí Trung và Đức Hải đóng. Còn nàng Juliet do hai mỹ nhân: Lê Khanh và Ngọc Huyền đóng. Sau này, vở diễn trải dài nhiều lần nhưng mọi người vẫn nhắc đến Chí Trung và Lê Khanh đóng đạt nhất. Còn Ngọc Huyền, tuy chịu thiệt một chút trên sàn diễn nhưng ngoài đời lại là người phụ nữ may mắn nhất: lấy được chàng Romeo - Chí Trung khi hai người vừa ngoài đôi mươi. Chính Ngọc Huyền nhiều lần nửa đùa nửa thật nói chị mê chàng Romeo - Chí Trung hơn cả Juliet nên dù là con gái nhà giàu ở Hà Nội mà vẫn sẵn sàng bỏ tất cả theo chàng diễn viên nghèo này.

Chí Trung là con trai của nghệ sĩ Quý Dương nổi tiếng. Chỉ có điều ngay từ bé, hoàn cảnh gia đình đã khó khăn khi cha mẹ anh chia tay, anh phải ở với ông bà. Chí Trung không theo con đường âm nhạc của cha dù bị bắt ép học mấy lần. Hết lớp 10, Chí Trung không thi đại học, khi ấy nghe tin Nhà hát Tuổi Trẻ mới hình thành và chiêu sinh khóa đào tạo diễn viên, Chí Trung đăng ký và thi đỗ. Cùng lớp với anh còn có Lê Khanh, Ngọc Huyền, Minh Hằng, Anh Tú, Đức Hải, Lan Hương... Những cái tên ấy chỉ ít năm sau thành chùm sao mai rực rỡ của nhà hát.

Tuy không có giọng hát ấm áp như người cha, nhưng với diễn viên kịch nói thì Chí Trung quả là tuyệt. Những người cô thuở đầu lãnh đạo, đạo diễn Nhà hát như nghệ sĩ Hà Nhân, Thùy Chi hay sau này là đạo diễn Phạm Thị Thành đều rất “mê” anh. Có lẽ không có diễn viên trẻ nào đẹp toàn diện từ vóc dáng tới âm sắc như Chí Trung. Ngay cả so với các bậc đàn anh có tài như nghệ sĩ Đức Trung, Tất Bình, Duy Hậu... thì Chí Trung vẫn có thế riêng vượt trội. Hiển nhiên gần như các vai diễn chính, các đạo diễn đều dành cho anh như trong các vở: Hoàng tử học nghề, Hòn đá cháy, Sống mãi tuổi 17, Romeo và Juliet, Trưởng giả học làm sang, Tấm và Cám, Mùa hạ cuối cùng, Đứa con tôi, Đỉnh cao mơ ước...

Nhưng chẳng hiểu sao, chỉ hơn chục năm sau, từ chàng hoàng tử sang trọng, thanh thoát, Chí Trung biến thành lão Tạ Quay chủ quán “mộc tồn” trong vở Trò đời nổi tiếng. Thực ra, Chí Trung kể rằng, trước đó rất lâu, khi xem xong vở chính kịch Tin ở hoa hồng (Lưu Quang Vũ) với vai Phát “thám tử” láu táu, Nghệ sĩ Nhân dân Quý Dương đã nói: “Mày thế nào cũng đóng vai hài cho mà xem”. Lúc đó Chí Trung ngờ ngợ, chưa tin lắm. Anh tâm sự: “Mình từ bé đã lém lỉnh, nên bố nắm thóp phán cấm sai!”. Sau đó, tại liên hoan sân khấu năm 1985, với vai nói trên, anh nhận giải vàng thì đúng “ra mặt hài”. Trước đó, vai Prolop ở Vào đời, anh đã làm cho khán giả cười rưng rức.

Với Chí Trung, có giai đoạn rất bi hài từ sàn diễn và cuộc đời. Nếu như trên sân khấu buổi tối là hoàng tử, vua, quan lại hay những tên nhà giàu ném tiền qua cửa sổ thì ban ngày lại là chàng buôn! Chí Trung đi buôn đủ thứ: quần áo, lốp xe... để kiếm tiền nuôi vợ con vì thời bao cấp, đồng lương bé nhỏ, tiền cát xê cũng không no được bụng. Chí Trung đùa, giai đoạn bao cấp, việc buôn bán ngoài đời đều được coi là “gian” nên có khi ra đường phải úp cái mũ cối hay mũ nan xuống thấp phía trước để bớt ngượng khi lỡ gặp người quen.

Có thể hơi thái quá khi nói Nhà hát Tuổi Trẻ bị dịch chuyển từ chính kịch sang hài kịch để sống bắt nguồn từ những diễn viên như Chí Trung. Ngay cả Lê Khanh cũng diễn hài! Nhà hát nổi tiếng nhất phía Bắc sáng đèn quanh năm chính là có những chuỗi kịch hài nổi tiếng như Đời cười. Nhiều người xem kịch hài của Chí Trung là đạo diễn, diễn viên đều rất thích nhưng vẫn hơi tiếc vì nhớ chàng Romeo thuở nào. Do Chí Trung “cười” nhiều và lâu quá nên năm ngoái, khi Nhà hát Tuổi Trẻ phục hưng kịch Lưu Quang Vũ, ai cũng ngạc nhiên khi biết đạo diễn vở Lời thề thứ 9, Mùa hạ cuối cùng là Chí Trung! Nhưng không ngờ, anh đã đạt giải đạo diễn xuất sắc nhất về liên hoan kịch Lưu Quang Vũ năm 2014.

Có lần tôi hỏi Chí Trung thích diễn viên nào ở lớp trước? Anh nói ngay đó là Nghệ sĩ Nhân dân Trịnh Thịnh. Nhưng nếu Trịnh Thịnh diễn bằng cử chỉ thì Chí Trung diễn bằng giọng nói, bởi trên kịch hài hay chính kịch pha hài, anh chuyên quát... Giọng quát của anh trở thành “đặc sản” riêng biệt, rất lạ đó là đang quát ầm nhưng lại hạ giọng để nhả ra câu kết bất ngờ làm khán giả ngã ngửa vì cười.

Đùa tếu trong cuộc đời và vai diễn nhưng Chí Trung thực sự là người hết lòng vì công việc. Trước khi đảm nhiệm Phó Giám đốc Nhà hát, anh đã nhiều năm làm trưởng đoàn kịch 2 chuyên trị hài. Khi trụ sở chính ở phố Ngô Thì Nhậm chật, anh nhường sàn để xung phong ra tiểu đảo hồ Thiền Quang chong đèn diễn rất thành công. Rồi anh làm rất nhiều việc của người nghệ sĩ chân chính.

Tối 30 Tết năm nay, chúng ta rất có thể lại gặp anh ở “Thiên đình” của Táo quân VTV để cười vui và suy ngẫm. Nhưng với tôi, anh vẫn là chàng Romeo chung tình với nàng Juliet - Ngọc Huyền và kịch!

Lê Đức Dương