Khó phát triển theo hướng bền vững

Những năm qua, sản xuất nông nghiệp ở Khánh Vĩnh đã có những chuyển biến đáng kể, bước đầu địa phương đã xác định được một số loại cây trồng chủ lực theo hướng nâng cao giá trị kinh tế.

Những năm qua, sản xuất nông nghiệp ở Khánh Vĩnh (Khánh Hòa) đã có những chuyển biến đáng kể, bước đầu địa phương đã xác định được một số loại cây trồng chủ lực theo hướng nâng cao giá trị kinh tế. Tuy nhiên, việc tái cơ cấu nền nông nghiệp theo hướng bền vững ở địa phương vẫn còn nhiều hạn chế.

Còn nhiều khó khăn

Hàng năm, tốc độ tăng trưởng sản xuất nông nghiệp của huyện Khánh Vĩnh đạt 4,4%; cơ cấu cây trồng, vật nuôi có bước chuyển dịch theo hướng sản xuất hàng hóa. Bên cạnh đó, huyện chú trọng phát triển thủy lợi, hệ thống kênh mương; ứng dụng tiến bộ kỹ thuật, thâm canh tăng năng suất; bước đầu hình thành các vùng chuyên canh (lúa, mì, mía...). Tuy nhiên, do trình độ sản xuất còn nhiều hạn chế nên năng suất, sản lượng các loại cây trồng, vật nuôi không cao.

Phát triển bưởi da xanh tại xã Khánh Trung

Theo thống kê của Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện, toàn huyện có hơn 1.100ha lúa; trong đó, diện tích lúa 2 vụ 517ha, lúa 1 vụ 400ha, lúa rẫy, lúa mùa 160ha. Năng suất cây lúa nước đạt 34 tạ/ha, lúa rẫy 17 tạ/ha. Tổng diện tích cây bắp gần 1.700ha, hầu hết không được tưới, phát triển nhờ nước trời nên năng suất chỉ đạt 15 - 16 tạ/ha. Về chăn nuôi, hiện trạng bò lai ít, chủ yếu là bò bản địa, thích hợp với địa hình chăn thả vùng núi nên hiệu quả kinh tế không cao.

Ông Cao Dê Si - chuyên viên trồng trọt, Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện cho biết: “Do trình độ sản xuất của người dân còn hạn chế, năng suất nhiều loại cây trồng, đặc biệt là cây lúa chỉ bằng 50% so với đồng bằng nên khó đảm bảo an ninh lương thực. Hiện nay, phần lớn người dân sống chủ yếu nhờ trồng mì, mía, hoa màu, keo và khai thác các sản phẩm từ rừng, bởi diện tích lúa rất khó mở rộng do địa hình đồi núi dốc, công trình thủy lợi không đảm bảo. Về cây ăn quả, tuy một số giống như: sầu riêng, bưởi da xanh, xoài, mít... có triển vọng, song khi phát triển đòi hỏi nhiều vấn đề về thủy lợi, giống, đầu tư...”.  

Ông Lê Văn Hùng - Trưởng Trạm Khuyến nông huyện cho rằng, Khánh Vĩnh không nên mở rộng diện tích cây lúa mà nên phát triển hoa màu, cây bắp phù hợp hơn với điều kiện khô hạn của địa phương. Song song đó, khi thực hiện đầu tư các chương trình kinh tế - xã hội cần tập trung vào các mô hình cây trồng, vật nuôi hiệu quả, có tác động thiết thực đến an sinh xã hội như: nuôi bò sinh sản, heo đen, trồng chuối, trồng đót...

Tìm hướng tạo đột phá

Khánh Vĩnh đang tìm mọi cách để tạo bước đột phá tái cơ cấu kinh tế nông nghiệp theo hướng bền vững, song vấn đề này không đơn giản. Ông Nguyễn Đức Trí, quyền Chủ tịch UBND xã Khánh Bình cho biết, UBND huyện đã có định hướng cho các xã phát triển kinh tế vườn, trong đó xác định 4 loại cây trồng chủ lực nhưng việc triển khai ở cấp xã đang gặp một số trở ngại. Hiện tại, hầu hết diện tích đất của người dân đã tập trung trồng keo. Bên cạnh đó, Khánh Bình không có nguồn nước tưới, việc phát triển và mở rộng diện tích cây ăn quả gặp không ít khó khăn. Ngoài ra, phần lớn người dân trên địa bàn là đồng bào dân tộc thiểu số, trình độ dân trí thấp, nguồn lực tài chính hạn chế, hộ nghèo, cận nghèo chiếm tỷ lệ cao nên rất khó khăn để phát triển kinh tế vườn... “Huyện cần quan tâm bóc tách đất rừng giao đất sạch cho người dân; đầu tư hệ thống thủy lợi; quy hoạch cụ thể vùng trồng; hỗ trợ giống, kỹ thuật, nhất là kỹ năng cho đồng bào dân tộc thiểu số; hỗ trợ thu mua nông sản...”, ông Trí kiến nghị.

Ông Lê Văn Hoa - Phó Chủ tịch UBND huyện Khánh Vĩnh cho biết, về cây lương thực, huyện vẫn giữ diện tích như hiện nay, không mở rộng, tăng thêm. Thời gian tới, huyện sẽ xây dựng Trạm bơm Ba Cẳng (xã Khánh Hiệp) phục vụ tưới cho 100ha ở các xã cánh Bắc, là nơi có điều kiện phát triển lúa nước. Về chăn nuôi, huyện khuyến khích các tổ chức, cá nhân phát triển chăn nuôi tập trung, xây dựng trang trại, nâng cao sản lượng, chất lượng sản phẩm, bảo đảm vệ sinh môi trường... Huyện đã xin hỗ trợ kinh phí từ tỉnh để xây dựng đề án cây trồng chủ lực. Trước mắt, trong 2 năm 2015 - 2016, sẽ xây dựng vùng chuyên canh bưởi da xanh tại xã Khánh Trung với diện tích 70ha, kinh phí 2 tỷ đồng. Huyện cũng đã xác định phát triển cây mít nghệ cho đồng bào dân tộc thiểu số, vì phù hợp với trình độ, nguồn lực đầu tư của người dân, sản phẩm tiêu thụ dễ... Trước tình hình nguồn nước khó khăn, bên cạnh đề nghị tỉnh đầu tư các công trình thủy lợi, hồ chứa, huyện khuyến khích các tổ chức, cá nhân đào ao, khoan giếng bơm tưới cho cây trồng.

Định hướng phát triển nông nghiệp của Khánh Vĩnh đã rõ, song để sớm đưa kinh tế nông nghiệp chuyển dịch có hiệu quả, huyện cần xem xét, quy hoạch chi tiết các vùng phát triển, hỗ trợ giống, chuyển giao kỹ thuật, đầu tư mô hình... Bên cạnh đó, có chính sách khuyến khích tư nhân, doanh nghiệp đầu tư, nhất là phát triển loại hình trang trại. Ngoài ra, huyện cần khảo nghiệm các mô hình cây trồng, vật nuôi mới để tăng cường tính đa dạng hóa, tạo sức cạnh tranh mới cho nền kinh tế...

V.L