Băn khoăn “bài toán” thiếu giống mía tím

Vụ trồng mía tím năm nay, nông dân xã Sơn Hiệp (Khánh Sơn - Khánh Hòa) đang đối mặt với nỗi lo thiếu giống mía. Theo nhiều bà con, nguyên nhân dẫn đến thực trạng trên là do tư thương thu mua mía tím năm nay đã lấy luôn cả phần ngọn khi vận chuyển đi tiêu thụ chứ không chặt bỏ lại như những năm trước.

Vụ trồng mía tím năm nay, nông dân xã Sơn Hiệp (Khánh Sơn - Khánh Hòa) đang đối mặt với nỗi lo thiếu giống mía. Theo nhiều bà con, nguyên nhân dẫn đến thực trạng trên là do tư thương thu mua mía tím năm nay đã lấy luôn cả phần ngọn khi vận chuyển đi tiêu thụ chứ không chặt bỏ lại như những năm trước. Hệ quả là nhiều diện tích đất trồng mía tím đáng lẽ đã được xuống giống thì nay vẫn để trống. Điều này ảnh hưởng đến năng suất, sản lượng mía tím của năm sau.

Có mặt tại xã Sơn Hiệp - một trong những xã có diện tích trồng mía tím lớn ở huyện Khánh Sơn, chúng tôi nhận thấy sự lo lắng của nông dân nơi đây. Bởi lẽ thời điểm xuống giống mía tím đã đến nhưng nông dân vẫn chưa tìm được giống. Trên mảnh ruộng gần 3 sào, anh Mấu Văn Trung (thôn Xà Bói) đang xới lại những luống đất chuẩn bị trồng mía tím. Anh Trung cho biết: “Năm trước, trên mảnh ruộng này, gia đình tôi trồng bắp. Vụ vừa rồi thấy bà con trồng mía tím trúng quá nên tôi quyết định chuyển sang trồng mía. Bỏ công cày xới, làm luống, chuẩn bị phân bón đã xong, nhưng giờ đây vẫn chưa tìm được giống để trồng. Gần 3 sào đất nhưng mới chỉ xuống giống mía được 1/3 diện tích. Nếu ít hôm nữa vẫn chưa tìm được giống, có lẽ tôi lại tiếp tục trồng bắp”.

Anh Mấu Văn Trung và rất nhiều nông dân khác ở xã Sơn Hiệp đang băn khoăn vì thiếu giống mía tím.

Trao đổi với ông Nguyễn Văn Kết - Chủ tịch Hội Nông dân xã Sơn Hiệp, người có thâm niên hơn 10 năm trồng mía tím, chúng tôi được biết, sở dĩ xảy ra thực trạng thiếu giống mía tím như hiện nay là do những năm trước, thị trường tiêu thụ cây mía tím Khánh Sơn chủ yếu ở các tỉnh duyên hải Nam Trung bộ. Năm nay, thị trường TP. Hồ Chí Minh “ăn hàng” nên tư thương thu mua mía tím chủ yếu vận chuyển đến thị trường này. Để việc lưu giữ cây mía tím được tươi lâu, các đầu nậu yêu cầu người dân bán mía phải để nguyên ngọn, không được chặt rời. Đó là nguyên nhân chính dẫn đến việc thiếu hụt giống mía tím. Ông Kết cũng cho biết: “Xã Sơn Hiệp có khoảng 56ha trồng mía tím, nhưng đến thời điểm này mới có khoảng 1/2 diện tích đã xuống giống. Số diện tích còn lại, người dân vẫn đang tìm đủ mọi cách để có giống trồng cho kịp thời vụ”.

Việc thiếu hụt ngọn mía tím giống đã buộc nông dân phải vận dụng nhiều biện pháp khác nhau nhằm có giống. Ngoài 2 cách làm từ trước đến nay là trồng ngọn mía và chăm sóc lưu vụ (chăm sóc gốc mía sau khi thu hoạch), nay bà con còn áp dụng thêm biện pháp bấm gốc để ươm giống. Tuy nhiên, so với việc trồng mía bằng ngọn thì 2 biện pháp chăm sóc lưu vụ và bấm gốc vất vả, tốn kém hơn và thời gian thu hoạch cũng muộn hơn. Ngoài ra, theo tính toán của những nông dân trồng mía tím giàu kinh nghiệm, mía không được trồng bằng ngọn sẽ có năng suất thấp hơn. Với đặc thù của địa bàn miền núi dễ xảy ra mưa lũ, việc xuống giống mía tím không kịp thời vụ sẽ tiềm ẩn nguy cơ thiệt hại lớn do mưa lũ và giá cả thu mía cũng có thể thấp hơn. Trao đổi với ông Nguyễn Trọng Lâm - Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Khánh Sơn, chúng tôi được biết, mấy tháng trước, Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn có thông báo đến các xã lập danh sách hộ đăng ký mua giống mía tím theo giá ưu đãi. Tuy nhiên, đến thời điểm này có rất ít hộ đăng ký mua. Phòng đang lên kế hoạch để tiếp tục gửi thông báo mua giống mía tím cho vụ năm sau đến các xã.

Việc người dân xã Sơn Hiệp thiếu giống mía tím là chuyện có thực; tuy nhiên, không chỉ xã Sơn Hiệp thiếu giống mía tím mà ở một số xã khác cũng rơi vào tình trạng tương tự. Từ câu chuyện thiếu hụt giống mía tím ở xã Sơn Hiệp, thêm một lần nữa bài học về phát triển nông nghiệp bền vững lại được đặt ra đối với nông dân và cả những người làm công tác quản lý.

GIANG ĐÌNH