Giữ tình đoàn kết trong thôn

“Bất kể ngày hay đêm, cứ có mâu thuẫn xảy ra là chúng tôi lập tức có mặt để giải quyết, hàn gắn bất hòa, giữ tình đoàn kết trong thôn”, ông Trịnh Dậu - Tổ trưởng tổ hòa giải thôn Phú Cang 1 (xã Vạn Phú, huyện Vạn Ninh, Khánh Hòa) tâm sự như vậy về công việc của mình và các thành viên trong tổ.

Thôn Phú Cang 1 có 354 hộ với 1.783 nhân khẩu, 80% dân trong thôn làm nghề nông, còn lại làm dịch vụ và buôn bán nhỏ nên nhìn chung, đời sống của người dân địa phương còn khó khăn; trong thôn thường xuyên có những mâu thuẫn nhỏ như: chồng say xỉn nặng nhẹ với vợ, gia trưởng trong dạy dỗ con cái, hàng xóm mâu thuẫn do xả nước thải, tranh chấp lối đi... “Phần lớn mâu thuẫn phát sinh trong thôn liên quan đến hôn nhân gia đình”, ông Trịnh Dậu cho biết.

Không để chuyện bé xé ra to

Bên cạnh việc tuyên truyền, phổ biến các văn bản pháp luật có liên quan mật thiết với đời sống của người dân ở cơ sở (thông qua việc tập huấn nhóm nòng cốt, tổ chức hội nghị triển khai, phát qua hệ thống loa truyền thanh của xã) nhằm nâng cao nhận thức cho người dân, xã cũng chú trọng phát huy vai trò của tổ hòa giải.

Với quan điểm hòa giải kịp thời nhằm đem lại sự bình yên trong thôn xóm, khi có vụ việc ồn ào xảy ra, tổ luôn huy động người đến kịp thời. Nhờ vậy, người dân trong thôn rất tin tưởng vào hoạt động của tổ, mỗi khi thấy có mâu thuẫn, tranh chấp phát sinh, họ đều báo tin ngay. Số vụ việc mà tổ thụ lý giải quyết thông qua tin báo của người dân chiếm tỉ lệ khá cao trong tổng số vụ việc giải quyết hàng năm. Cụ thể, năm 2010, tổ thụ lý, giải quyết 10 vụ việc thì chỉ có 4 vụ có đơn của các bên mâu thuẫn. Năm 2011, 4 vụ có đơn trong tổng số 7 vụ thụ lý, giải quyết. Năm 2012, có 2 vụ có đơn trong tổng số 7 vụ thụ lý.

Ông Trịnh Dậu (phải) trao đổi công việc với cán bộ tư pháp xã tại nhà riêng.

Ông Dậu cho biết, khi nhận được tin báo, ông cùng với tổ phó và 1 - 2 thành viên khác đến nơi tìm hiểu sự việc, nghe các bên trình bày rồi tìm cách tháo gỡ, khuyên can. “Trong giải quyết vụ việc tại chỗ, chúng tôi không bao giờ nhận xét ai đúng ai sai, chỉ nhận định cái nào được, cái nào chưa được và cũng không lập biên bản hòa giải. Điều quan trọng là mình hàn gắn được mối bất hòa, không để chuyện bé xé ra to. Qua đó, tình nghĩa làng xóm trong thôn được giữ vững”, ông Dậu nói.

Giải quyết khách quan, đúng luật

Đối với vụ việc có đơn cầu cứu của một trong các bên tranh chấp, tổ đều tổ chức họp bất thường để nghiên cứu, tìm ra cách giải quyết. Sau đó, tổ mời các bên và bà con trong thôn đến họp. Tại đây, từng bên trình bày sự việc, đại diện tổ đọc nội dung văn bản pháp luật có liên quan để mọi người nắm được quy định của Nhà nước về lĩnh vực đang có mâu thuẫn, từ đó có cơ sở đưa ra ý kiến.

Sau khi tham khảo ý kiến của các bên tranh chấp cùng ý kiến của người dân trong thôn, những phân tích của thành viên trong tổ và căn cứ vào quy định của luật pháp, tổ trưởng sẽ kết luận. Nếu các bên thống nhất theo hướng đề xuất của tổ thì ký biên bản hòa giải thành, nếu chưa thống nhất thì tổ sẽ tiếp tục giải thích, vận động, thuyết phục. Trường hợp hai bên không đi đến thống nhất, không thể hòa giải thì tổ lập biên bản hòa giải không thành rồi chuyển lên xã giải quyết.

Ông Dậu hồ hởi nói: “Mấy năm nay, chỉ có 2 vụ tổ phải chuyển về xã giải quyết tiếp vì liên quan đến đất đai. Đối với những vụ hòa giải thành, các bên đều chấp hành tốt nội dung hòa giải. Mình làm việc dân chủ, đúng pháp luật, lại đưa vụ việc ra thôn để mọi người góp ý, cả thôn cùng chứng kiến nên các bên đều tuân thủ điều đã cam kết”.

Nhiệt tình, tận tụy, khách quan trong giải quyết vụ việc, mâu thuẫn nên nhiều năm liền, tổ luôn đạt hiệu quả công tác cao và được UBND xã, huyện khen thưởng. Đặc biệt, qua đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ năm 2012, ông Dậu là hòa giải viên duy nhất của huyện Vạn Ninh được đề nghị Giám đốc Sở Tư pháp tặng giấy khen về thành tích trong công tác hòa giải.

Băn khoăn của ông Dậu hiện nay là tổ có 7 thành viên nhưng tất cả đều đang làm kiêm nhiệm. Hàng năm, tổ được xã và cấp trên quan tâm tập huấn bồi dưỡng nghiệp vụ, cung cấp tài liệu phục vụ công tác. Nhưng nhìn chung, hiểu biết pháp luật của từng thành viên còn hạn chế, chưa có thời gian để đầu tư nghiên cứu văn bản pháp luật. Bên cạnh đó, trình độ học vấn, tuổi tác, kỹ năng giao tiếp, khả năng nói chuyện trước dân của các thành viên cũng không đều nên vẫn phải thường xuyên góp ý, bảo ban nhau để hoàn thiện hơn trong công việc…

HẢI DƯƠNG