Những ngày qua, một số hộ dân ở khu chung cư 60 Nguyễn Thiện Thuật (Nha Trang) tỏ ra hoang mang, lo lắng khi biết tại khu chung cư này có bệnh nhân (BN) dương tính với virus cúm A/H1N1. Nhiều người cho rằng ngành Y tế xử lý dịch quá sơ sài. Xung quanh vấn đề này, phóng viên Báo Khánh Hòa đã có cuộc trao đổi với Thạc sĩ, Bác sĩ (BS) Lê Tấn Phùng, Trưởng Phòng Nghiệp vụ Y (Sở Y tế).

- P.V: Xin BS cho biết, sau khi phát hiện BN mắc cúm A/H1N1 ở khu chung cư Nguyễn Thiện Thuật (Nha Trang), ngành Y tế đã tiến hành xử lý dịch ở khu vực này như thế nào?

- BS Lê Tấn Phùng: Ngay sau khi phát hiện một căn hộ thuộc chung cư Nguyễn Thiện Thuật (Nha Trang) có người có kết quả xét nghiệm dương tính với virus cúm A (H1N1), Trung tâm Y tế dự phòng (YTDP) tỉnh đã thông báo ngay cho Đội YTDP TP. Nha Trang để cử cán bộ đến căn hộ trên xử lý và hướng dẫn xử lý vệ sinh phòng, chống lây nhiễm. Các cán bộ y tế của Đội YTDP Nha Trang đã khử khuẩn bề mặt và các vật dụng trong nhà BN như bàn, ghế, tủ, giường, tay vịn cầu thang…, nơi mà các giọt nước bọt, dịch tiết hô hấp của người bệnh có thể đọng lại bằng dung dịch Chloramin B. Ngày hôm sau, buồng thang máy của khu chung cư cũng được khử khuẩn theo cách trên. Việc xử lý như vậy cơ bản là phù hợp với quy trình chuyên môn trong việc phòng lây nhiễm cúm A/H1N1. Việc khử khuẩn buồng thang máy là hơi chậm, tuy nhiên nơi có nguy cơ cao nhất là trong phòng ở của BN đã được khử khuẩn, đây là điều mà Đội YTDP Nha Trang đã thực hiện tốt.

- P.V: Việc xử lý dịch như vậy, theo BS đã đảm bảo tốt để góp phần ngăn chặn không cho dịch lây lan?

- BS Lê Tấn Phùng: Chúng ta nên biết cơ chế lây truyền cúm A/H1N1 là thông qua các giọt nước bọt và dịch tiết hô hấp của người bệnh. Các giọt nước bọt hoặc dịch tiết hô hấp có chứa virus này, thông qua hắt hơi, ho, nói chuyện, khạc nhổ… được đưa ra môi trường bên ngoài rồi xâm nhập trực tiếp vào hệ hô hấp của người khỏe mạnh, hoặc đọng lại ở những vật dụng trong nhà như bàn, ghế, tủ, tay nắm cửa, bàn phím vi tính, điện thoại… Cũng có thể khi ho, hắt hơi, BN đã dùng tay che miệng nhưng không rửa tay ngay sau đó rồi chạm và những vật dụng trong nhà làm các vật dụng này bị nhiễm virus. Người khỏe mạnh khi sờ vào những vật dụng bị nhiễm rồi đưa tay lên miệng, mũi mình sẽ làm cho virus xâm nhập vào cơ thể. Do cơ chế lây truyền qua giọt nước bọt như vậy (mà từ chuyên môn gọi là những giọt bắn hô hấp (droplet)), trong khi những giọt này không duy trì trong không khí lâu và thường chỉ có thể đi xa không quá 1m. Do đó, Bộ Y tế đã hướng dẫn chỉ cần làm vệ sinh bề mặt bằng chất khử khuẩn (như Chloramin B) hoặc các chất tẩy rửa thông thường (như nước Javel, xà phòng…) là đủ để diệt virus. Việc phun hóa chất trong không gian và phun diện rộng (vì các giọt bắn chỉ đi xa không quá 1m) là không cần thiết. Như vậy, việc xử lý của Đội YTDP Nha Trang vừa qua là phù hợp. Tuy nhiên, Đội YTDP TP. Nha Trang cần phải làm việc với Ban quản lý khu chung cư để hướng dẫn cách phòng lây nhiễm cúm A/H1N1, giúp cho Ban quản lý chung cư thông tin cho các hộ thực hiện.

- P.V: BS có lời khuyên gì cho người dân ở khu vực này nói riêng và mọi người dân nói chung trong việc phòng tránh sự lây nhiễm của căn bệnh này?

- BS Lê Tấn Phùng: Hiểu được cơ chế lây truyền virus như vậy sẽ giúp người dân, nhất là khu vực có BN nhiễm cúm A/H1N1 giảm bớt sự hoang mang, lo lắng. Trong những trường hợp phát hiện có người nhiễm cúm A/H1N1 ở gần khu vực ở, mọi người hãy thực hiện những biện pháp sau: Tránh tiếp xúc với người bị nhiễm, hoặc khi phải tiếp xúc thì nên giữ khoảng cách ít nhất 1m và nên có khẩu trang bảo vệ và sử dụng khẩu trang đúng cách. Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng, nhất là sau khi ho, hắt hơi. Hạn chế việc đưa tay lên miệng, mũi. Nếu không mang khẩu trang, cần phải lấy tay, hoặc khăn tay che miệng khi ho, hắt hơi, đồng thời bỏ ngay khăn tay và rửa tay ngay sau khi ho, hắt hơi. Không khạc nhổ bừa bãi. Hạn chế ở những nơi tập trung đông người và cần mang khẩu trang ở những nơi đông người. Sử dụng khẩu trang đúng cách theo những thông tin đã đăng trên báo Khánh Hòa và Báo Tuổi trẻ các số gần đây, hoặc vào website của Sở Y tế Khánh Hòa tại địa chỉ: http://www.soytekhanhhoa.gov.vn Chủ động làm vệ sinh hàng ngày trong nhà ở bằng cách lau chùi các vật dụng và các nơi có thể có những giọt bắn hô hấp đọng vào như bàn, ghế, tủ, giường, tay nắm cửa, tay vịn cầu thang, bàn phím vi tính, điện thoại… Chỉ cần sử dụng các chất tẩy rửa thông thường như nước Javel, xà phòng, không cần thiết phải dùng Chloramin B. Dọn nhà cửa thông thoáng, hạn chế sử dụng điều hòa. Duy trì các hành vi sức khỏe lành mạnh như ăn uống đầy đủ, tập thể dục, tránh làm việc quá mức, uống nhiều nước… Khi có biểu hiện giống như cúm (sốt, ho, đau họng, đau mình mẩy, sổ mũi, tiêu chảy…) nên đến các cơ sở y tế sớm để được tư vấn. Những người đã tiếp xúc trực tiếp với BN đã nhiễm cúm A/ H1N1 tại chung cư cần đến Đội YTDP TP. Nha Trang để được theo dõi, tư vấn và giúp đỡ về y tế.

H.Y (Thực hiện)